nội nó cũng đau nặng, nó nghe tin liền trở về thì ông nội nó chết rồi, nó
chịu tang, chôn cất ông nội nó rồi lại phải đi nuôi mẹ, qua tháng 7 mẹ nó
chết, nó phải ở lại lâu ngày.
Từ ấy chú ruột nó là Lê-văn-Hậu giành lấy ruộng hương hỏa cho tới bây
giờ là ba năm, mỗi năm cho mướn lúa 400 giạ. Nó có hỏi chú nó mà lảnh
ruộng ấy lại, chú nó nói ông nội nó có trối để ruộng ấy cho chú nó ăn mà
phụng tự; lại nói khi ông nó đau, nó không hầu hạ thuốc thang, bỏ mà đi xứ
khác, bắt tội nó thất hiếu, không được ăn hương hỏa, ức lắm nó phải nhờ
quan đoán dạy, các lời.
Hỏi ra Lê-văn-Cao, là tiên cáo, khai rằng niên canh 24 tuổi, quê cha ở
làng Bình-hòa, về huyện Bình-dương; quê mẹ ở làng Thanh-ba, về huyện
Phước-lộc, chính là con một Lê-văn-Tình, cũng là cháu đích tôn Lê-văn-
Hưởng. Năm quí-vì tháng 4, mẹ nó đau nặng, nó phải đi nuôi, qua tháng 7
mẹ nó chết, nó phải ở lại mà chịu tang; song khi ông nội nó chết, là ngày
tháng 6 nó có trở về mà chịu tang. Còn khi ông nội nó đau, nó mắc nuôi mẹ
nó, phần thì ở xa không hay ông nó đau, nhưng vậy việc nuôi dưỡng ông
nội nó, nó cậy có chú nó là Lê-văn-Hậu, không phải là bỏ, các lời.
Hỏi ra danh Hậu, là Lê-văn-Hậu, là bị cáo khai rằng niên canh 47 tuổi,
quán ở làng Bình-hòa, thuộc huyện Bình-dương. Từ tháng 5, năm quí-vì,
cha nó là danh Hưởng đau nặng, qua 20 tháng sáu năm ấy thì chết. Cháu nó
là danh Cao bỏ đi ở hạt khác, cách xa tổ quán, cho đến khi cha nó chết rồi
danh Cao mới trở về. Khi cha nó đau không thấy danh Cao nuôi dưỡng, cực
khổ có một mình nó chịu, bỡii vậy khi cha nó gần chết, có trối để phần
hương hỏa cho nó, vốn chẳng phải là tự nó giành ăn với cháu, các lời.
Hỏi ra chứng nhơn, Võ-văn-Hội, niên canh 45 tuổi, là thôn trưởng làng
Phú-mỷ-tây; Nguyễn-văn-Hữu, niên canh 46 tuổi, là hương thân, Nguyễn-
văn-Y, niên canh 44 tuổi, là hương hào, đều là dịch mục làng Phú-mỷ-tây,
khai rằng năm tân-tị, ngày tháng 2, danh Hưởng là chủ ruộng trong làng,
làm tờ tương phân, có mời làng chúng tôi làm chứng, chia một sở thảo điền
50 mẩu làm hai phần, một phần 30 mẩu chia cho hai con, là danh Tình,