CHUYEÅN HOÙA SAÂN HAÄN
•
115
cho đời sống con người. Khi nhận ra được lợi và hại của việc
chuyển hoá lòng sân hận tạm thời và dứt điểm thì nên chuyển
hóa, không nên chạy trốn và cần có bản lĩnh giải quyết dứt điểm.
Sớm hay muộn gì cũng phải đối diện với nó. Bằng không, nó
cũng biến dạng theo cách thức khác còn nguy hiểm hơn.
HÀNH ĐỘNG TƯƠNG NHƯỢNG
Giải pháp khác có thể hóa giải sân hận là thái độ tương
nhượng. Giải pháp này yêu cầu người nỗ lực hoá giải sân
hận phải có thái độ nhường nhịn để tạo không gian bớt
căng thẳng, dễ thở cho cả hai, tìm không gian mới để cả
hai cùng thiết lập lại mối quan hệ không khổ đau. Cần tạo
ra hiệp ước, dĩ nhiên là hiệp ước xã hội giữa hai người,
hai đoàn thể, hai cộng đồng hay hai quốc gia. Hiệp ước đó
phải đặt trên trục xoay giá trị và lợi ích song phương, hai
bên đều được lợi lạc. Khi đã thiết lập được hiệp ước giá
trị với ranh giới của sự tương nhượng thì không nên hủy
bỏ hiệp ước đó vì bất cứ lý do nào.
Có rất nhiều cách tương nhượng. Ví dụ về cá tính của con
người, khi mới gặp đối phương có cá tính mạnh thì sự khác
nhau về tính tình trở thành áp lực, nếu làm ăn lâu dài sẽ là
phản lực. Mâu thuẫn giằng xé trong xúc cảm, đôi lúc không
chấp nhận nhau. Người Việt Nam có câu, nói về tiêu chí của
mối quan hệ trên góc độ của sự tương nhượng rất hay: “tránh
voi chẳng hổ mặt nào”. Ở đây, voi hiểu như đại từ chỉ chung
cho tất cả đối tác khó khăn, gây rối, dễ giận dỗi, phiền hà,
thích ức hiếp, lấn lướt đối tác…
Tránh người như vậy là một sự tương nhượng để có giá
trị hòa bình hay ít nhất không bị đổ vỡ. Do đó, không nên
nghĩ thái độ ứng xử đó là sự hổ thẹn. Làm thế nào để người
ứng xử thấy được điều đó? Và quan niệm giống vậy? Có lúc
đối phương rất bực dọc, sân hận khi thấy ta biểu đạt, lý luận,
