CÔ GÁI THÀNH ROME - Trang 423

viết cuốn Một tháng ở Liên Xô. Ông cũng từng thăm và viết về Ấn Độ,
Trung Quốc và nhiều nước châu Phi.
Tên tuổi của Alberto Moravia gắn liền với nhiều vụ sôi động của văn học
Ý. Mỗi tác phẩm của ông là một sự kích thích và khiêu khích đối với các
giá trị đạo lý tư sản, một nền đạo lý phụ thuộc vào tiền tài và bất lực trước
tình dục. Các nhân vật của Alberto Moravia thường thất bại trong tình yêu
và trốn vào tình dục với tất cả cái chán chường, cái vô nghĩa của đời sống
nhưng không sao thoát ra được.
Năm 1952, giáo hội La Mã đã cấm đọc các sách của ông. Nhưng đến nay
ông được coi là nhà văn có cái nhìn sâu sắc vào bậc nhất của nửa đầu thế
kỷ văn học Ý. Ông nhìn xã hội Ý đầy những thành kiến đáng nguyền rủa.
Ông nhìn thành phố Rome với những sa đọa đáng kinh ngạc. Và nhất là khi
ông nhìn người đàn bà mà ông hằng ngưỡng mộ(1). Ông là người quan sát
tâm lý phụ nữ rất tài ba. Nhân vật nữ của ông thường được thể hiện tinh tế
và chân thật như vốn có trong cuộc đời. Ở mỗi dòng là một khám phá, một
thám hiểm vào tâm linh u uẩn của người đàn bà. Trên tạp chí văn học Pháp
(Magarine littéraire) số tháng 4-1986 khi một phóng viên hỏi: "Đến nay
một người đàn bà có còn là mẫu quan sát tuyệt vời của ông nữa không. Ông
đã trả lời: "Tôi không chối rằng tôi có một mối thích thú đặc biệt đối với
người đàn bà vì dù sao đó cũng là một nửa của nhân loại".
Trong tiểu thuyết chúng ta đang đọc đây nhân vật chính cũng là người đàn
bà, một cô gái điếm, Adriana. Chỉ với một tiểu thuyết này, qua một nhân
vật này cũng đủ thấy cái tài phát hiện và diễn đạt những biến động tinh tế
trong tâm hồn con người, đặc biệt là người đàn bà, và giải thích có lý về
những sự kiện không giải thích nổi của Alberto Moravia.
Alberto Moravia viết cuốn Cô gái thành Rome ở tuổi bốn mươi. Cuốn
truyện là lời kể mộc mạc của nhân vật chính về cuộc đời mình. Ngôn ngữ,
suy nghĩ, lập luận của tác giả đều bị nhân vật quy định. Chỉ bằng từ vựng ít
ỏi vả khả năng quan sát khiêm tốn của Adriana, Moravia vẫn đủ sức làm
cho làm sáng rõ những biến động tâm lý, những thay đổi tính cách trong
nhiều nhân vật. Bằng những hiện tượng dễ thấy, Moravia bộc lộ được bản
chất sâu kín nhất của xã hôi ông đang sồng. Ông cắt nghĩa sự sa đọa của