Sự tha hóa tâm hồn con người, một trong những biểu hiện rõ nét nhất
vẫn là tính cách dễ nổi nóng. Thử hỏi, nó bắt đầu từ đâu? Câu trả lời này,
các nhà tâm lý học, điều tra xã hội đã nghiên cứu chán chê, đã đưa ra
những chuyên đề dày cộm nhưng chung quy vẫn từ chỗ háo thắng mà ra.
Trước một sự việc, ai cũng khăng khăng mình đúng và trúng một cách tuyệt
đối; còn thiên hạ thì sai lè lè. Vì thế, quyết giành phần thắng bằng mọi giá,
kể cả việc “hạ cấp” nhất là thượng cẳng tay hạ cẳng chân, u đầu sứt trán!
Vừa rồi, ở trường trung học nọ đã kỷ luật hai nữ sinh vì đã đánh nhau
trong trường học. Lý do rất buồn cười: trên Facebook của em A post tấm
ảnh “tự sướng”; em B nhảy vào comment bằng vài câu đùa trêu chọc. Thế
là, từ thế giới ảo, cả hai choảng nhau một trận ra trò. Tôi được nhà trường
mời đến có cuộc nói chuyện ngoại khóa, ít ra cũng có thể góp phần định
hướng các em trong phép ứng xử. Trong buổi nói chuyện hôm ấy, cuối giờ,
một cậu học sinh nhiều năm liền học giỏi, hạnh kiểm tốt, được thầy yêu bạn
mến đã xung phong kể lại câu chuyện tác động đến nhận thức của em. Từ
“người thật việc thật” chứ không phải lý thuyết suông với những lời rao
giảng đạo đức chung chung nên ai nấy đều hào hứng lắng nghe.
Và tôi đã ghi lại câu chuyện này: Ngày học lớp 9, cậu bị một bạn bè
trong lớp lăng mạ, miệt thị nên tức giận, quyết chí phải trả thù cho bằng
được. Khi cậu thổ lộ ý định này với ông bố, nghe được lời khuyên: “Con
không nên làm như thế”. Cậu cãi: “Nhưng con bị nhục mạ”. Ông bố cười:
“Con ơi, sự nhục mạ cũng giống như bùn”. Cậu ngạc nhiên quá, không hiểu
tại sao lại có sự so sánh kỳ quặc đến thế? Ông bố của cậu ôn tồn giải thích:
“Bùn sẽ được gạt bỏ dễ dàng sau khi nó đã khô”. Câu nói ấy, đã thức tỉnh
và đem đến cho cậu bé một nhận thức mới.
Trong cuộc sống, có nhiều chuyện để bàn luận, trao đổi, tôi nghĩ rằng,
nếu mỗi một ngày, trước lúc ra đường thì tự mình hãy ngồi xuống một chút,
một chút thôi và nghĩ đến chữ “nhẫn”. Sự đơn giản ấy, ai cũng làm được và
dần dà sẽ thấy được hiệu quả của nó trong phép ứng xử. Ai đó đã nói một
câu chí lý, sự nhẫn nhục, trầm tĩnh, biết cách giải quyết va chạm bằng tiếng
nói giữa người và người đó mới chính là kẻ mạnh. Mạnh từ sức mạnh của
