ngồi ở ghế đá, con lại muốn phát khóc. Như thế thì má biết con gái má
mong má như thế nào”.
Càng lớn lên, càng hiểu thêm một điều giản dị, bất kỳ ai, dù còn bé
hay đã lớn cũng có ước mơ đó. Khi đi xa, ngày trở về nhà, trong đầu mỗi
người luôn nghĩ đến người đầu tiên gặp ngay cánh cửa vẫn là mẹ.
Mẹ thành mây trắng đã lâu
Con về thăm mẹ, ngồi đâu cũng buồn
Nghĩ đến ngày đó, tự dưng ứa nước mắt.
Văn hóa của người Việt có tiếp thu và chọn lọc những tinh hoa của
nhân loại. Đó là lẽ hiển nhiên trong sự giao thoa của các giá trị văn hóa. Dù
đứng ở góc độ nào, ta thấy chữ hiếu đã nhập vào tâm thức người Việt như
một lẽ sống vĩnh hằng. Kinh Phật có dạy: “Điều thiện tối cao không gì hơn
hiếu, điều ác cùng cực không gì hơn bất hiếu” (Kinh Nhẫn Nhục), “Gặp
thời không có Phật, khéo thờ cha mẹ tức là thờ Phật” (Kinh Đại Tập)...
Sống trên đời dễ hay khó? Khó, rất khó. Dứt khoát là khó. Khó nhất vì
thừa biết có lúc chính mình phải vĩnh viễn chia tay, không bao giờ gặp lại
nữa, dù đó là mẹ của mình. Nhưng phải chấp nhận. Chấp nhận một sự thật,
một vết cắt vô hình nhói buốt theo năm tháng. Nhà văn Võ Hồng có viết
truyện ngắn Trận đòn hòa giải. Ba chị em mất mẹ ở với ba. Ba cưng chiều
yêu thương lắm. Chị em có lúc hờn giận, giận dỗi nhau rất trẻ con, người
cha mệt cả đầu. Rồi mọi việc sau đó thay đổi hẳn. Vì nguyên cớ gì?
Người cha cho các con xem tấm ảnh cũ, ngày ba chị em chụp chung
lúc mất mẹ: “Trong ảnh, ba đứng một bên mộ, ông đứng một bên. Hào
đứng cạnh ông, tôi đứng cạnh ba. Thủy nhỏ quá, ba phải bế đứng lên thành
mộ, gần bên ba. Ba chị em đều mặc áo tang. Màu trắng của áo quần tang
nổi lên nền đen của ngọn núi đàng sau. Mặc áo tang vào, trông đứa nào
cũng lụng thụng, thật đáng thương hại. Nhất là khi quen mắt với quần áo
mặc hàng ngày là kỹ, thẳng nếp. Ðã thế, mặt đứa nào cũng đờ ra. Hào
đứng thẫn thờ buông xuôi hai tay như người chán đời. Thủy cúi nghiêng
mặt để tránh nắng chói. Còn tôi thì tóc bay phờ phạc trước trán như một
đứa trẻ ốm dậy. Thấm thoát mà thời gian qua mau làm sao. Tưởng chừng
má mới mất khoảng mấy tháng nay thôi, sự đau xót còn thấm thía như một
