Trước khi tìm câu trả lời, ta hãy trở lại với câu hỏi của điệu Sanh, sư
thầy đã trả lời thế nào? Thế này: “Có một con đường ấy thôi con, chẳng thể
còn lối nào khác. Đi cho khéo là được”. Ta hiểu rằng, “Đường đạo đường
đời chung nhau, dẫu có chỉ dẫn hay không thì điều quan trọng là do người
đi mà thôi”. Đúng quá, cách nhìn nhận, giải quyết vấn đề cuối cùng vẫn do
nhận thức của chính mình.
Trên đời, không có một ai hoàn toàn xấu và ngược lại. “Nhân vô thập
toàn” kia mà. Ngay cả tử tù vẫn còn có điểm sáng cuối cùng, ít ra đó là giây
phút ăn năn, hối hận vì tội ác đã gây ra. Nhìn thấy “điểm sáng” của người
khác tưởng dễ nhưng thật ra lại khó, nếu cái tâm không khoáng đạt, khoan
dung, hỷ xả. Đứng trước công chúng, vị giáo sư nọ cầm tờ giấy trắng và
quẹt lên một dấu chấm đen. Ông ta đưa lên và hỏi người đứng gần nhất:
“Anh thấy gì?”. Người này trả lời: “Một dấu chấm đen”. Ông lại tiếp tục
hỏi những người khác và cũng đều nghe câu trả lời tương tự. Cuối cùng,
ông nói: “Vâng, có một dấu chấm đen nhưng không ai nhìn thấy tờ giấy
trắng”.
Bài học này nhẹ nhàng nhưng gợi lên nhiều suy nghĩ.
