còn tệ hơn nữa. Lát sau, nó được băng chặt chẽ và một phụ tá đỡ nó trở ra,
nó ngồi xuống, yếu ớt và choáng váng, bên cạnh những đứa đã qua đằng
sau tấm phên. Chúng không dám nhìn nhau. Nhưng điều mà chúng sợ hơn
hết thảy, giờ đây đã xong xuôi.
Khi vết cắt bắt đầu lành, một không khí hoan hỉ bừng lên trong trại bởi
lẽ cái nhục vì nỗi chỉ là những thằng bé con về cả thể xác lẫn trí tuệ đã vĩnh
viễn qua rồi. Giờ đây, chúng gần như là người lớn - chúng vô cùng biết ơn
và kính mến kintangô. Về phần mình, ông cũng bắt đầu nhìn lứa kafô của
Kunta bằng con mắt khác…Vị huynh trưởng cao tuổi, da nhăn nheo, tóc
bạc mà chúng dần dần đi tới chỗ yêu mến thật sự, bây giờ thỉnh thoảng còn
mỉm cười nữa kia. Và khi nói với cả lứa kafô, ông hoặc các phụ tá thường
thốt ra rất thản nhiên: "Bọn đàn ông các ngươi…" Và đối với Kunta cùng
các bạn nó, điều chúng nghe thấy dường như không thể tin được, mà cũng
thật là tuyệt diệu.
Ít lâu sau, tuần trăng thứ tư bắt đầu và theo lệnh riêng của kintangô,
mỗi đêm hai hoặc ba thành viên thuộc lứa kafô của Kunta rời trại, phóng
một mạch về làng Jufurê đang yên ngủ, lẻn như những cái bóng vào kho
của mẹ đẻ mình, đánh cắp mạch kê và thịt sấy đến mức tối đa có thể mang
được, rồi chạy ù về trại, hôm sau đem ra nấu nướng một cách vui vẻ - "để
chứng tỏ các ngươi tinh ranh hơn tất cả phụ nữ, kể cả mẹ mình" như lời
kintangô nói với chúng. Nhưng cái ngày hôm sau ấy, cố nhiên các bà mẹ
của những thiếu niên ấy lại đi khoe với bạn bè rằng mình đã nghe thấy con
trai quanh quất đâu đó và đã nằm lắng tai, thao thức, tự hào.
Bây giờ, những buổi tối ở trại có một tình cảm mới, gần như tối nào
lứa kafô của Kunta cũng ngồi xổm thành nửa vòng tròn quanh kintangô.
Phần lớn thời gian, cung cách ông vẫn nghiêm nghị như trước, nhưng giờ
đây ông nói với chúng không phải như với những thằng bé chập chững mà
như với những trai làng. Đôi khi, ông nói với chúng về những phẩm chất
của nam nhi - trong đó, nét chủ yếu sau tính dũng cảm là hoàn toàn trung
