Kunta và bọn con trai lứa kafô thứ hai lên mặt không thèm ngồi với
cái lứa kafô đầu của Lamin và các bạn nó, còn cởi truồng tồng ngồng, cho
nên chúng ngồi xổm cách khá xa để khỏi lẫn vào cái nhóm ồn ào, cười như
nắc nẻ ấy - nhưng cũng đủ gần để nghe thấy các bà già kể những chuyện
vẫn khiến chúng hồi hộp như bao giờ. Thỉnh thoảng Kunta và các bạn thử
hóng chuyện những người ở mấy đống lửa kia, nhưng họ phần lớn chỉ nói
về cái nóng nực. Kunta nghe thấy các ông già ôn lại những đận mặt trời
giết cả cây cối và đốt cháy mùa màng, làm cho giếng nước ôi hoặc khô kiệt,
những thời kỳ mà cái nóng làm cho người ta khô xác như vỏ trầu. Mùa
nóng này cũng thế, các cụ nói nhưng chưa đến nỗi như nhiều mùa mà các
cụ còn nhớ. Kunta thấy hình như người già bao giờ cũng có thể nhớ ra một
điều gì xấu hơn hiện tại.
Rồi bỗng nhiên có một hôm, thở hít không khí mà như nuốt lửa và
đêm ấy, mọi người run rẩy dưới tấm mền vì cái rét luồn vào thấm tận
xương. Đến sáng hôm sau, họ lại phải lau mồ hôi trên mặt và cố gắng hít
cho đầy hơi thở. Chiều hôm ấy, gió hamáttan bắt đầu thổi. Đó không phải là
thứ gió dữ hoặc thậm chí là gió dông, nếu là một trong hai loại này thì còn
đỡ. Đằng này, nó cứ thổi nhẹ nhàng và đều đặn, khô và đầy bụi, suốt ngày
đêm trong gần nửa tuần trăng. Như mỗi lần nổi lên, gió hamáttan thổi liên
tục kiểu ấy cứ từ từ bào mòn thần kinh dân làng Jufurê. Và chẳng bao lâu,
cha mẹ đâm ra hay quát tháo con cái hơn mọi khi và chẳng có lý do gì
chính đáng cũng vớ roi đánh chúng. Và tuy cãi vã là điều bất thường giữa
những người Manđinka, nhưng chả mấy giờ trong ngày qua đi mà không
thấy những vụ to tiếng giữa một số người lớn, nhất là giữa những cặp vợ
chồng trẻ như Ômôrô và Binta. Lúc đó, các cửa nhà lân cận đột nhiên đầy
những người đứng nhìn các bà dâu gia hối hả chạy tới căn lều. Một lát sau,
tiếng hét lác càng lúc càng to hơn và tiếp đó, một trận mưa, nào rổ khâu,
nào nồi niêu, nào vỏ bầu, nào ghế và quần áo, rào rào quăng ra cửa. Rồi
đích thân người vợ và bà nhạc bổ ra vơ lấy đồ đạc của cải và sầm sầm đi về
lều mẹ.
