Nếu con nói quanh co thì bố mẹ chỉ cần nói ngắn gọn rằng: “lần
sau con đừng như vậy nữa”. Tôi đã đề cập ở phần trước nhưng
phải nhấn mạnh lại rằng bố mẹ đừng để rơi vào tham vọng muốn
làm đến cùng cho mọi thứ phải thật rõ ràng. Bố mẹ hãy là người
nói ra sự thật mà mình biết trước. Hãy nói theo kiểu bố mẹ biết
rằng con đã hành động thế này, thế kia nhưng muốn biết tại sao
con lại làm như vậy. Nếu đang nổi nóng, bố mẹ hãy đợi cho cơn
giận nguôi bớt rồi mới nói chuyện với con. Đứng trước bố mẹ
đang giận dữ con sẽ cảm thấy sợ hãi một cách bản năng. Trong
trạng thái sợ hãi con sẽ không thể nói ra sự thật và cũng chẳng
thể học hỏi một cách hiệu quả thêm được gì từ tình huống này.
Con không thể nhận thức sâu sắc lỗi sai của mình và cũng chẳng
thể học được cách thức kiềm chế xung đột.
Trong câu chuyện này, thay vì thử thách sự thành thật của con,
mẹ lên hỏi trực tiếp thì sẽ tốt hơn “Mẹ biết là con không đến lớp
mà chơi ở ngoài sân chơi. Tại sao lại như vậy?”. Bắt đầu câu
chuyện với con trong trạng thái bình tĩnh người mẹ có thể nghe
đầy đủ câu trả lời của con đồng thời biết thêm nhiều thông tin đa
dạng về những người bạn chơi cùng con. Phải nắm bắt đầy đủ
thông tin thì mẹ mới có thẻ hiểu con và giúp con tránh xa những
yếu tố nguy cơ. Điều này cũng giúp ích cho sự thay đổi ở con. Sau
khi trò chuyện với mẹ như vậy, mỗi khi có bạn rủ chơi cùng con sẽ
vừa đồng cảm với mong muốn của bạn nhưng cũng đồng thời
nghĩ tới khả năng mẹ sẽ lo lắng, sẽ phiền lòng nếu mình lặp lại sai
lầm và sẽ có thể nhanh chóng đưa ra quyết định đúng đắn.
Khi con hành động trái với kỳ vọng bố mẹ, đây là cơ hội tốt để bố
mẹ có thể hiểu thêm về con. Bố mẹ sẽ nhận ra rằng con không hẳn
giống như bố mẹ vẫn nghĩ (hoặc kỳ vọng) và có thể nghe được
những tâm sự của con mà bố mẹ chưa từng dự đoán được. Phải
thường xuyên gợi ý và trò chuyện với con thì bố mẹ mới hiểu con
hơn và phải làm như vậy thì con và bố mẹ mới có thể cùng phát
triển.
***
Nếu con cố tình nói dối một cách có chủ ý thì phải nghiêm túc suy
xét vấn đề. Đầu tiên bố mẹ cần phải cân nhắc lại xem môi trường
425
