5
CHIẾN TRANH DIỆT CỎ
◄○►
V
ào đầu Tháng mười hai năm 1961, ngay sau khi Tổng thống John F.
Kennedy phê chuẩn triển khai hoạt động diệt cỏ, những chiếc phi cơ vận tải
C-123 trang bị hệ thống phun gắn cánh cất cánh từ nhiều căn cứ không quân
Mỹ. Mặc dù mãi tới nửa cuối thập kỷ đó thực chất của cụm từ “chiến tranh
hóa học” mới trở thành một đầu đề gây tranh cãi, khi những người phản đối
chiến tranh và bảo vệ môi trường cùng hợp sức lên án “hành động hủy diệt
sinh thái” tại Việt Nam và sự mập mờ về tính hợp pháp của chiến dịch
Ranch Hand khi chiếu theo Nghị định thư Geneva 1925, còn các quan chức
chính phủ thì ngay từ đầu đã sử dụng thuật ngữ này. Quân đội Mỹ gọi
chương trình khai quang là chiến tranh hóa học ngay sau khi Mỹ rút chân
khỏi cuộc xung đột. Trước khi Kennedy phê chuẩn việc tiến hành chiến dịch
vào ngày 30/11/1961, phụ tá Walt Rostow đã giải thích sự phê chuẩn của
tổng thống là vô cùng cần thiết, bởi việc sử dụng “thuốc diệt cỏ” của quân
đội Mỹ cũng là “một dạng chiến tranh hóa học”. Những ghi chép của
Rostow thể hiện sự mâu thuẫn khi xét tới tính hợp pháp và khía cạnh chính
trị của chiến dịch Ranch Hand, ông cũng thể hiện quan điểm chấp nhận gánh
trách nhiệm sau này để được lợi thế chiến thuật ngay trước mắt. Mặc dù rất
nhiều đơn vị quân đội khi viết báo cáo đánh giá về thuốc diệt cỏ đều ca ngợi
giá trị chiến lược và chiến thuật của chiến dịch Ranch Hand trong việc thực
hiện nhiệm vụ mở rộng hoạt động đàn áp tại miền Nam Việt Nam (từ đó
chứng minh rằng những người trước đây ủng hộ chương trình đã đúng),
nhưng không có lời lẽ nào chứng minh được rằng chương trình này đáp ứng
