27
Ivan IIyits Têlêghin đã trốn ra khỏi trại tù binh, nhưng lại bị bắt. Họ
chuyển chàng đến một pháo đài và giam chàng ở một buồng ngục
riêng. Ở đấy chàng lại mưu đồ một cuộc vượt ngục thứ hai và suốt sáu
tuần lễ đã ngấm ngầm cưa chấn song sắt ở cửa sổ buồng giam. Bất kỳ
vào giữa mùa hè họ chuyển cả nhà ngục đi nơi khác, và Têlêghin, với
tư cách là một tù binh nguy hiểm, bị giam vào một nơi mệnh danh là
"Hố ruỗng". Đó là một nơi tiêu điều và ghê sợ: giữa một khoảng đất
rộng trũng thành lòng chảo, trên cánh đồng than bùn, dựng lên bốn dãy
nhà lán có hàng rào dây thép gai bao bọc. Xa xa, cạnh một dãy đồi, nơi
có mấy cái ống khói bằng gạch nhô lên, là điểm xuất phát của một con
đường sắt hẹp. Hai đường ray han rỉ chạy dài suốt cánh đồng lầy và kết
thúc cách mấy cái nhà lán không xa, bên cạnh cái hố sâu - công trường
khai thác cũ, nơi mà năm ngoái đã có năm nghìn lính Nga bị chết vì
thương hàn kiết lỵ. Ở phía bên kia cánh đồng mầu vàng hung, dãy
Karpat tím ngắt nhấp nhô ở chân trời.
Phía bắc các nhà lán, rất xa trên cánh đồng lầy, lố nhố cả một rừng
chữ thập bằng gỗ thông, Vào những ngày nồng nực hơi đất bốc nghi
ngút trên cánh đồng, ruồi trâu bay vo ve, và mặt trời màu đỏ đùng đục
gieo sự ruỗng mục xuống cái nơi vô vọng này. Ở đây tù binh phải chịu
đựng một chế độ rất khắc nghiệt, đói khổ, hết một nửa đau dạ dày, sốt,
mọc ung nhọt hay bị lở loét. Ấy thế nhưng tinh thần của họ vẫn phấn
chấn: Bruxilôv đang tiến quân như vũ bão, quân Pháp đã thắng quân
Đức ở Sampanh, Verđoong, quân Thổ-nhĩ-kỳ đã quét sạch vùng tiểu Á.
Chiến tranh bây giờ hình như đã nhích gần đến chỗ kết thúc thật sự.
Nhưng mùa hè đã trôi qua, mùa mưa bắt đầu, Bruxilôv không chiếm
được Krakôv cũng không giành lại được Lvôv. Những trận huyết chiến
trên mặt trận Pháp im ắng dần. Hai khối đồng minh tham chiến đang
ngừng tay để liếm vết thương. Có thể thấy rõ rằng cuộc chiến tranh lại
sẽ kéo dài đến mùa thu sang năm. Lúc bấy giờ trong "Hố ruỗng" mới
bắt đầu có tình trạng tuyệt vọng. Vixkôbôinikôv, người nằm sát cạnh
