thấy Katya có sự thay đổi, và một hôm đang ngồi uống chén trà buổi tối
nàng quay ra nói tràng giang đại hải để chứng minh rằng bây giờ Katya
phải thường xuyên mặc áo dài hàng trơn màu đen cài kính cổ. "Em xin
quả quyết với chị rằng chị không nhìn thấy rõ mình đấy Katyusa ạ, chứ
trông chị chỉ khoảng ... mười chín là cùng... Anh Ivan, có phải không
nào, chị ấy trẻ hơn cả em nữa ấy, nhỉ!"
- Phải, ờ... nghĩa là cũng không hẳn thế, nhưng có lẽ...
- Ồ, anh chẳng hiểu gì hết - Đasa nói, - cái trẻ trung của phụ nữ tuyệt
nhiên không phải do ở tuổi, mà hoàn toàn do những nguyên nhân khác.
Ở đấy tuổi tác không hề có chút tác dụng gì...
Số tiền ít ỏi mà Katya còn để dành được sau khi Nikôlai Ivanôvits
qua đời nay đã sắp hết. Têlêghin bàn với nàng là nên bán căn nhà cũ ở
phố Pantêlêmonôvxkaia, bỏ không từ dạo tháng ba. Katya khen phải và
đi với Đasa về nhà cũ lấy một ít đồ đạc đáng quý vì gắn liền với những
kỷ niệm cũ.
Khi đã lên đến gác hai và nhìn lên cánh cửa gỗ sồi quen thuộc với
tấm biển đồng đề "N.I.Xmô kôvnikov", - Katya cảm thấy đời mình đã
sắp khép vòng lại. Bác gác cổng già quen thuộc ngày xưa thỉnh thoảng
vẫn phải ra mở cửa trước cho nàng vào lúc quá nửa đêm, mặt ngái ngủ,
mũi thở phì phò có chiều giận dữ, tay kéo cổ chiếc áo ngoài khoác hờ
trên vai lên che cổ, vào bao giờ cũng tắt đèn cầu thang trong khi Katya
chưa kịp lên đến nơi, - vẫn bác gác cổng già ấy ra mở cửa cho hai chị
em, cất mũ chào họ rồi vừa theo vào vừa nói:
- Bà cứ yên tâm, Êkatêrina Đmitrievna ạ không mất mát một chút gì,
ngày đêm tôi vẫn chú ý giữ cho bà. Hai ông bà thuê nhà có đứa con trai
mới chết ở mặt trận, chứ không thì bây giờ họ vẫn còn ở đây đấy, họ rất
bằng lòng căn nhà của bà... Gian phòng mắc áo tối om, thoang thoảng
mùi mốc; trong các phòng ở, rèm cửa sổ đều buông kín. Katya đi vào
phòng ăn, bật điện. Chùm đèn pha lê sáng rực lên trên cái bàn trải da
xám. Ở giữa bàn vẫn bày cái lẵng hoa bằng sứ, trong có cắm một cánh
kim hợp đã khô héo từ lâu. Những đồ đạc đã thờ ơ chứng kiến cuộc
