chỉ im lặng lấy bột và mỡ ra, trải tấm vải bạt xuống đất rồi bắt đầu cắt
bánh mì.
- Sao chị cứ im thin thít thế? Katya vẫn im lặng cắt bánh mì ra từng
khoanh, đầu cúi gằm xuống, trên má nước mắt chảy ròng ròng.
Những cánh thảo nguyên màu mỡ của vùng Êkatêrinôxlav chạy dài
xuống Hắc hải và biển Azôv, là một vùng đất mới. Đó chính là vùng
thảo nguyên Hoang dã, nơi xưa kia những người Xcyth lùn béo, tóc dài,
đã từng phi qua trên những con ngựa lông lá xù xì, cỏ lút ngang vai; nơi
mà những đoàn thương nhân Hy lạp có quân hộ tống đáng tin cậy đi
theo đã từng rong ruổi từ Olvya đến Tanaix; nơi những bộ lạc người
Gôth du mục trên những chiếc xe tải to tướng vẫn đi lại giữa hai biển,
lùa theo từng đàn gia súc có sừng; từ biên giới phía bắc Trung Hoa, như
những đám mây châu chấu, những đoàn quân Hung-nô ô hợp đã tràn
sang đây, gieo rắc hãi hùng, làm cho những cánh thảo nguyên này
hoang vắng hẳn đi hàng mấy thế kỷ: nơi đây đã từng mọc lên nhan
nhản những túp lều vải kẻ sọc của các quân lữ Khozar từ Đerbent kéo
tới chinh phục công quốc Nga ở vùng Đniepr: nơi đây người Pôlôvetx
mặc áo lụa Khorezm đã từng kéo qua với những bầy ngựa và lạc đà
đông hằng hằng sa số: họ kéo đến tận lũy Xvyatôxlav ở cuối vùng thảo
nguyên này; và về sau những toán người Tatar cưỡi trên lưng những
con ngựa nhẹ đã phóng qua đây, tụ tập nhau lại để đánh phá thành
Moxkva.
Những đợt sóng người tràn qua rồi mất hút, chỉ để lại những ngôi mộ
chung đắp thành gò, đôi khi trên đó có dựng những thần tượng mặt bẹt,
đôi tay nhỏ bé chắp ngang bụng. Những cánh thảo nguyên
Êkatêrinôxlav dần dần trở thành nơi cư trú của những đám dân định
canh: người Ukrain, người Nga, những người dân cô dắc từ sông Đôn
và sông Kuban kéo đến, những người Đức di cư sang. Về sau mọc dần
lên những làng mạc rất lớn và vô số ấp trại, không có phong tục tổ tiên,
không có dân ca cổ truyền, không có vườn tược xum xuê và ao hồ để
thả cá. Đây là xứ sở của lúa mì và của những trang chủ vô vị am hiểu