khôi của việc hồi phục. Ông hỏi thăm về giá tôn. Ông lớn tiếng tự hỏi
rằng xóm này dài bao nhiêu, rộng bao nhiêu, ông làm những tính toán
vô học và kỹ lưỡng về việc mất bao nhiêu tiền làm một căn nhà, xây
các trường học, về số dân nghèo, và ông phải cần bao nhiêu tiền để
thắng cuộc bầu cử.
Ông làm chúng tôi ngạc nhiên vì ý nghĩ kỳ quặc của ông. Ông gợi lên
hình ảnh một đất nước mà ông là người cai trị vô hình, trong đó mọi
người được hưởng nền giáo dục cao nhất, mọi người phải được học
nhạc và toán học rồi phải biết ít nhất năm thứ tiếng trên thế giới, mọi
công dân phải hoàn toàn ý thức được chuyện gì xảy ra trên thế giới,
phải biết làm thơ trong bộ lạc, quốc gia, lục địa và các sự kiện quốc
tế, lịch sử, thơ ca và khoa học. Nơi mà các thầy bà phù thủy, thầy
cúng và linh mục của mọi tôn giáo bí mật sẽ là những giáo sư ở đại
học, tài xế xe buýt, người đẩy xe bò và phụ nữ bán ở chợ sẽ là những
nhà thuyết trình trong khi vẫn duy trì công việc thường ngày. Nơi mà
trẻ con sẽ là giáo viên còn người lớn là học sinh, các công đoàn của
mọi dân nghèo sẽ phải họp thường lệ với Lãnh tụ Quốc gia, và nơi sẽ
có các cuộc bầu cử khi có hơn năm cuộc bạo động tự phát trong một
năm quy định.
Ba bắt đầu bỏ quá nhiều tiền thắng được để mua sách. Ông chẳng đọc
mà lại mua. Tôi phải đọc cho ông nghe. Ông mua sách về triết học,
chính trị, phẫu thuật, khoa học, chiêm tinh và sách thuốc Trung Quốc.
Ông mua sách kinh điển của Hy Lạp và La Mã. Ông đâm ra bị cuốn
hút vào Kinh thánh. Các sách về pháp thuật hấp dẫn ông. Ông yêu các
câu chuyện về Những Đêm Ả Rập. Ông nhắm mắt lắng nghe những
từ ngữ kỳ lạ của thơ tình Tây Ban Nha cổ điển, rồi kể lại cuộc đời vị
Shaka của Vương quốc Zulu và Sundiata Vĩ đại. Ông nài nỉ tôi đọc,
hãy đọc hoài cho ông nghe. Ông buộc tôi học gấp đôi. Vào buổi
chiều, ông hay ngồi trên ghế, chân gác trên bàn, thuốc trên môi, đôi
mắt mơ hồ, giấy và bút chì bên cạnh, rồi ông biểu tôi đọc lớn lên.
Thỉnh thoảng, ông cắt ngang để chú giải. Hầu hết mọi thứ tôi đọc đều
