trầm trọng thêm. Vậy đâu là cốt lõi của vấn đề? Từ thực tiễn Việt Nam, xin
được bàn đến mối quan hệ giữa dân chủ và tăng trưởng kinh tế.
2- Mối quan hệ giữa dân chủ và tăng trưởng
Nhìn vào lịch sử, qua các chu kỳ tăng trưởng kinh tế chúng ta sẽ thấy mối
quan hệ nhân quả giữa tăng trưởng kinh tế và mở rộng dân chủ. Mỗi bước
tiến của nền kinh tế Việt Nam đều gắn liền với một bước tiến của nền dân
chủ. Sau cải cách ruộng đất năm 1954, người dân được làm chủ ruộng đất
đã tạo cho nền kinh tế tăng trưởng mạnh trong những năm sau đó.
Hợp tác hoá một cách ồ ạt đã làm chậm lại tốc độ tăng trưởng, gây ra nạn
thiếu hụt lương thực trầm trọng trong những năm tiếp theo. Chính sách
“khoán hộ”, trao quyền sử dụng ruộng đất lâu dài cho nông dân đầu những
năm 80 đã tạo ra bước tăng trưởng đột biến về lương thực. Từ một nước
thiếu đói triền miên, sống nhờ bằng nguồn lương thực viện trợ từ nước
ngoài đã trở thành nước xuất khẩu gạo đứng thứ hai thế giới. Nhân chuyện
“khóan hộ” cũng xin được nói thêm, sáng kiến này đã được ông Kim Ngọc,
Bí thư tỉnh ủy Vĩnh Phú đưa ra áp dụng ở tỉnh này từ năm 1965, nhưng do
thiếu dân chủ, đặc biệt là không chịu lắng nghe những ý kiến khác biệt nên
sáng kiến này phải chui lủi mất 15 năm, cho mãi tới tận năm 1980, bằng sự
mạnh dạn của ông Đoàn Duy Thành việc “khoán hộ” mới được áp dụng ở
Hải Phòng. Nhờ thắng lợi của chính sách này đã góp phần giúp cho việc
Việt Nam tránh được sự sụp đổ theo hiệu ứng domino từ Đông Âu.
Luật doanh nghiệp (1999) với những cơ chế thông thoáng đã mở ra một
giai đoạn mới phát huy nội lực, tạo ra một bước tăng trưởng mới trong việc
huy động các nguồn lực nhàn rỗi trong mọi tầng lớp dân cư…
Trên đây chỉ là một vài ví dụ thực tiễn không thể chối cãi ở Việt Nam.
Chúng ta thử phóng tầm mắt sang một số nước khu vực để kiểm nghiệm
chân lý này.
Một chuyên gia cao cấp của Ban nghiên cứu Thủ tướng Chính phủ cho biết,
Lý Quang Diệu, người đảm nhiệm chức vụ Thủ tướng Singapore gần 30
năm (1965- 19930) đã tham vấn với Chính phủ Việt Nam: Trong điều kiện
dân trí thấp, nên áp dụng chế độ quân chủ, khi trình độ dân trí cao, cần phải
