CON HỦI - Trang 148

đôi môi mỏng thể hiện rõ nỗi đau đớn không tài nào giấu nỗi, ngay cả qua
chân dung. Trang phục và kiểu tóc cho thấy bà sống vào thời chưa xa lắm.
Hình ảnh người phụ nữ ấy khiến Xtefchia bị thu hút. Nàng bước lại gần
hơn bởi thiết tha muốn biết đó là chân dung của ai.
Ở một góc, trên nền màu sẫm của chân dung, nổi rõ nét hình gia huy với
biểu trưng tước công, bên dưới là dòng chữ: "Gabriela thuộc dòng họ công
hầu đơ Buốcbông ( de Bourbon ), Machâyôva Mikhôrôvxka, đại công
nương Guenbôvitre ". Tiếp đó là ngày sinh và ngày mất.
Vậy đây là bà nội của công tử Valdemar, vợ của cụ Machây? Một công
chúa dòng họ Buốcbông? Nhưng sao bà lại vẻ u buồn vô biên dường ấy?
Ngay cả trên tranh cũng có thể nhận thấy bà là một phụ nữ bất lạnh. Và hai
người phụ nữ ấy - một được vẽ thành tranh trong bộ váy bằng nhung the,
một còn sống kia trong chiếc áo dài muslin màu trắng - nhìn vào mắt nhau
như chợt cùng hoà trong một sự cảm thông sâu sắc.
Đôi mắt bồ câu đen thăm thẳm của phu nhân Mikhôrôvxka bao bọc thiếu
nữ bằng ánh nhìn tang tóc, dường như bà vừa buông tiếng thở dài nào đó
vô vọng đầy cay đắng ưu tư. Đôi mắt ấy như muốn nói: "Cuộc đời hành hạ
dày vò tôi, tôi chưa từng biết thế nào là chút hạnh phúc nhỏ nhoi, chỉ có
biết bao nỗi đau khổ… Tài sản, tước hiệu, sự cao sang chẳng giúp được
gì… Tôi là một phụ nữ bất hạnh!"
Xtefchia như đọc được lời kêu than trên nét mặt buồn bã của bà. Vì sao
người phụ nữ ấy phải chịu đau khổ?… Trong đời bà đã thiếu mất điều
chi?… Đám mây buồn thảm nào đã khiến mắt bà âu sầu đến thế?…
Trong căn phòng đầy những con người được sùng kính, trong những bức
chân dung này, bà là kiểu người đau đớn nhất. Dấu ấn của một bi kịch lặng
thầm hiện rõ trên vầng trán bà, những hạt ngọc trai rời rạc trên ngực bà
lóng lánh như những giọt lệ vừa rơi xuống từ đôi mắt u buồn vô bờ kia.
Những người phụ nữ trên tất cả các chân dung khác đều mang vẻ mặt tươi
cười, với ngà ngọc châu báu và hoa thắm trên tay. Những bộ lễ phục dân
tộc của Ba Lan hoà lẫn với những chiếc áo dài bó chẽn kiểu đầu thế kỷ XIX
hay với những chiếc váy bồng. Một số người đội trên đầu những chiếc mũ
thời xưa hoặc mang tóc giả, những người khác uốn tóc thành cuộn, thành