23
Sự tương đồng của các mặt đối lập là mối quan hệ giữa ánh sáng và bóng
tối, đỉnh cao và vực thẳm, tràn đầy và trống rỗng. Phúng dụ, bà mẹ của mọi
giáo lý, là sự thay thế dấu niêm phong bằng dấu ấn, thay thế hiện thực bằng
cái bóng; nó là sai lầm của sự thực và sự thực của sai lầm.
− ELiphas Levi, Dogme de la haute magie,
Paris, Baillère, 1856, LXII, 22
Tôi tới Brazil vì mối tình với nàng Amparo, tôi ở lại đó bởi tình yêu dành cho đất
nước này. Tôi không tài nào hiểu được tại làm sao mà Amparo - một hậu duệ của
thực dân Hà Lan ở Recife, những người kết duyên cùng người Anh điêng và
người da đen Sudan, với khuôn mặt Jamaica và văn hóa Paris của nàng - lại mang
một cái tên Tây Ban Nha. Về chuyện tên gọi này thì quả thực tôi chẳng bao giờ
hiểu nổi những cái tên Brazil. Chúng thách thức mọi từ điển tên riêng và chỉ có ở
Brazil mà thôi.
Amparo bảo tôi rằng tại bán cầu của nàng, khi nước thoát ở bồn rửa, cái
xoáy nước nhỏ bé cuộn theo hướng ngược chiều kim đồng hồ, trong khi ở quê
nhà tôi, những cái xoáy nước của chúng tôi xoáy theo chiều kim đồng hồ. Hoặc
có lẽ ngược lại: tôi không bao giờ thành công trong việc kiểm tra tính xác thực
của điều ấy. Không chỉ bởi chẳng có ai ở bán cầu của chúng tôi từng dán mắt
nhìn xem nước rút đi cuộn theo chiều nào, mà cũng vì sau vô số thực nghiệm ở
Brazil, tôi vỡ lẽ ra rằng khó nhận ra lắm. Nước rút đi quá nhanh nào kịp săm soi,
và chiều của nó dường như phụ thuộc phần nào vào lực và góc của tia nước cùng
hình dạng của bồn rửa hay bồn tắm. Thêm nữa, nếu điều ấy có là thật đi chăng
nữa thì chuyện gì sẽ xảy ra ở đường Xích đạo? Có lẽ nước thoát theo chiều thẳng
đứng, không xoáy gì hết, hoặc có thể nó hoàn toàn không thoát đi.
Khi ấy tôi không khổ sở gì về chuyện này, nhưng vào cái tối thứ Bảy trong
kính tiềm vọng kia, tôi cố vắt óc nghĩ xem mọi thứ phụ thuộc vào dòng điện đất
như thế nào, và Con lắc nắm giữ bí mật ấy.
Amparo rất kiên định với niềm tin của mình. “Từng thực nghiệm cụ thể
không đáng kể,” nàng nói. “Đó là một nguyên tắc lý tưởng, chỉ có thể xác minh
