Garamond không nói gì. Ông ta đan hai tay vào nhau như đang cầu nguyện,
đôi mắt hướng lên trời. Rồi ông ta vỗ tay vào nhau. “Điều cậu vừa nói hôm nay
đã củng cố một ý tưởng của ta. Dạo gần đây ta đã... Nhưng thôi để sau, cần phải
suy ngẫm kỹ hơn. Trong khi ấy, cứ tiếp tục. Cậu đã làm rất tốt, Casaubon. Chúng
ta phải xem lại hợp đồng của cậu; cậu là một đồng nghiệp có giá trị. Và, vâng,
hãy bỏ vào đó nhiều Kabbalah và máy vi tính. Máy vi tính dùng nguyên liệu
silicon phải không?”
“Nhưng silicon không phải là kim loại. Nó là một nguyên tố phi kim.”
“Kim loại, phi kim, cứ vạch vòi chẻ sợi tóc làm tư để làm gì? Đây là gì chứ,
Rosa Rosarum? Máy vi tính và Kabbalah.”
“Kabbalah cũng không phải là kim loại,” tôi đáp.
Ông ta tiễn chúng tôi ra cửa. Ở ngưỡng cửa, ông ta bảo: “Casaubon này,
xuất bản là một nghệ thuật, không phải là khoa học. Chúng ta đừng suy nghĩ như
những kẻ cách mạng, nhé? Thời đó qua rồi. Hãy nêm Kabbalah vào. Ồ phải, về
chi phí của cậu: ta đã mạn phép cho mình quyền không chấp nhận vé giường
nằm. Không phải vì keo kiệt đâu, hãy tin ta. Chẳng qua là công cuộc nghiên cứu
đòi hỏi phải có - nói sao nhỉ? - một tinh thần Sparta. Nếu không cậu sẽ đánh mất
lòng kiên tín.”
Mấy ngày sau ông ta lại cho triệu chúng tôi tới, bảo Belbo trong văn phòng
ông ta có một vị khách mà ông ta muốn chúng tôi gặp.
Chúng tôi có mặt. Garamond đang tiếp đãi một ông béo tốt, mặt trông như
con heo vòi, không cằm, bộ ria vàng mỏng dính bên dưới cái mũi to, nom như
mũi thú. Tôi nghĩ mình nhận ra ông ta; rồi tôi biết đó là ai: giáo sư Bramanti,
người mà tôi đã đi nghe thuyết trình ở Rio, đại biểu hay gì đó của cái dòng Thập
tự Hoa hồng kia.
Garamond nói: “Giáo sư Bramanti tin rằng đây là thời điểm phù hợp cho
một nhà xuất bản thông minh, nhạy cảm với môi trường văn hóa hiện tại, khai mở
một dòng sách về các khoa học huyền bí.”
“Cho... Manutius,” Belbo đề xuất.
“Đương nhiên rồi.” Signor Garamond mỉm cười ranh mãnh. “Giáo sư
Bramanti - nhân thể nói luôn, ông ấy được một người bạn thân thiết của tôi là tiến
sĩ De Amicis giới thiệu, là tác giả của cuốn sách tuyệt hay Biên niên sử cung
hoàng đạo mà chúng ta xuất bản năm nay - đã than van cái thực tế rằng dăm ba
tác phẩm ít oi được xuất bản về chủ đề của anh ấy - hầu như luôn do những nhà
