Một số người đoán già đoán non và giữ im lặng; số khác biết và nói dối. Và rồi
cơ sự trở nên quá muộn: trước tiên là cơn lốc cách mạng, rồi cuộc om sòm của
thuyết huyền bí thế kỷ 19... Nhìn danh sách của các bạn xem: một đám hội toàn
những lọc lừa và nhẹ dạ, thù oán lặt vặt, tuyên vạ tuyệt thông lẫn nhau, những bí
mật lan truyền trên mọi đầu môi chót lưỡi. Rạp hát của chủ nghĩa huyền bí.”
“Các nhà huyền bí có vẻ dễ lung lay, ý ông là vậy?” Belbo nhận xét.
“Hẳn anh phải có khả năng phân biệt giữa chủ nghĩa huyền bí và bí truyền.
Bí truyền là cuộc kiếm tìm một tri thức được truyền tải chỉ thông qua các biểu
tượng, phong kín trước kẻ ngoại đạo. Cái chủ nghĩa huyền bí lan tỏa khắp thể kỷ
19 chỉ là phần nổi của tảng băng, chút ít nhỏ nhoi trên bề mặt của bí mật bí
truyền. Các hiệp sĩ dòng Đền là người được thụ giáo, và bằng chứng của điều ấy
là khi phải chịu cực hình tra khảo, họ chết để bảo vệ bí mật của mình. Chính sức
mạnh giúp họ che giấu bí mật kia khiến chúng ta chắc chắn rằng họ đã được thụ
giáo, và khiến chúng ta khao khát biết những gì họ biết. Nhà huyền bí là một kẻ
phô trương. Như Péladan đã nói, một bí mật thụ giáo bị phơi bày thì chẳng còn
hữu dụng cho ai. Bất hạnh thay, Péladan không phải một người được thụ giáo mà
chỉ là một nhà huyền bí. Thế kỷ 19 là thế kỷ của những mật thám. Ai ai cũng hối
hả xuất bản những bí ẩn về phép mầu, yêu thuật, Kabbalah, tarot. Và có lẽ người
ta tin vào nó.”
Agliè tiếp tục nhìn danh sách của chúng tôi, thi thoảng lại khẽ bật cười ái
ngại. “Elena Petrovna. Một phụ nữ từ ái nơi thâm tâm, nhưng cô ấy chẳng bao
giờ nói được điều gì chưa từng có ai viết ra, bất kể ở đâu... Guaita, một kẻ mê
sách nghiện thuốc phiện. Papus: Một cá tính độc đáo!” Rồi ông ta đột ngột dừng
lại: “Tres... Cái này lấy từ đâu? Bản thảo nào?”
Tốt, tôi nghĩ, ông ta đã để ý tới dòng thêm vào kia. Tôi trả lời mơ hồ: “Ồ,
chúng tôi làm danh sách này từ rất nhiều bản thảo. Hầu hết đều đã được trả lại.
Toàn đồ bỏ đi. Belbo ơi, anh có nhớ Tres từ bản thảo nào không nhỉ?”
“E là tôi không nhớ. Diotallevi?”
“Bao nhiêu ngày rồi còn gì. Có gì quan trọng à?”
“Hoàn toàn không,” Agliè nói. “Chỉ là tôi chưa từng nghe nói tới nó. Các
bạn không thể cho tôi biết ai nhắc tới nó sao?”
Chúng tôi thành khẩn xin lỗi, chúng tôi không nhớ.
Agliè rút đồng hồ khỏi túi áo. “Chúa ơi, tôi còn một cuộc hẹn khác nữa. Xin
các vị tha lỗi cho tôi nhé.”
