họ. Các hiệp sĩ dòng Đền gắng cản ông ta; sư huynh Gilles, chỉ huy tối cao của
dòng tu, đã thử dùng lời ngon ngọt bảo Artois rằng ông ta đã lập một chiến công
phi thường, có lẽ là chiến công vĩ đại nhất từng đạt được ở hải ngoại. Nhưng
Artois nôn nóng giành vinh quang đã buộc tội hiệp sĩ dòng Đền phản bội, tuyên
bố rằng nếu thực tâm muốn thì các hiệp sĩ dòng Đền và hiệp sĩ Cứu tế đã có thể
chinh phục được vùng đất này từ lâu rồi. Ông ta đã cho họ thấy một người đàn
ông mang dòng máu nóng trong huyết quản có thể làm gì. Sự xúc phạm ấy vượt
quá sức chịu đựng. Các hiệp sĩ dòng Đền phải chứng minh rằng họ không thua
kém ai. Họ tấn công vào thành phố và dồn đuổi kẻ thù tới tận chân tường thành
bên kia. Rồi đột nhiên các chàng hiệp sĩ nhận ra rằng họ đã lặp lại sai lầm ở
Ascalon. Trong khi đám người Cơ đốc giáo bận vơ vét cung điện của vua Hồi,
người ngoại đạo đã tập hợp lại và vô tình vớ được những kẻ săn mồi giờ đã bị
phân tán.
Liệu các hiệp sĩ dòng Đền có lần nữa cho phép bản thân bị mờ mắt vì lòng
tham? Một số người đã kể rằng trước khi cùng Artois tiến vào thành phố, sư
huynh Gilles đã quay sang bảo ông ta với vẻ lãnh đạm thản nhiên: “Thưa ngài,
các anh em tôi và tôi không run sợ. Chúng tôi đi theo ngài. Nhưng chúng tôi thực
nghi ngờ rằng sẽ có ai trong chúng ta quay lại được.” Và quả thực, Artois tử trận,
cơ man nào hiệp sĩ dũng mãnh hy sinh cùng ông ta, trong đó có hai trăm tám
mươi hiệp sĩ dòng Đền.
Đó còn hơn cả một thất bại, đó là một nỗi ô nhục. Nhưng ngay cả Joinville
cũng đâu có ghi lại nó như thế. Chuyện đã diễn ra và đó là vẻ đẹp của chiến
tranh.
Ngòi bút Joinville biến đa phần các trận chiến và cuộc đụng độ nhỏ ấy thành
những vũ khúc ba lê mê hoặc. Bao mái đầu xanh rơi rụng, bao tiếng khẩn cầu
hướng tới Chúa nhân từ, và nhà vua rơi lệ trước sự hy sinh của một người lính
trung thành. Nhưng tất cả chỉ là thứ màu kỹ thuật sặc sỡ giả tạo, được điểm tô
cho hoàn mỹ bằng những tấm yên ngựa đỏ thắm, dây cương mạ vàng, mũ sắt và
gươm đao sáng lóa dưới mặt trời sa mạc vàng rực, và một vùng biển ngăn ngắt
xanh ở hậu cảnh. Nhưng ai biết được? Có lẽ các hiệp sĩ dòng Đền đã thực sự sống
qua những ngày chém giết theo cách ấy.
Tầm nhìn của Joinville dao động theo chiều thẳng đứng, tùy theo ông ta rơi
khỏi lưng ngựa hay đã lại leo lên mình ngựa. Ông ta sắc sảo quan sát những cảnh
riêng rẽ nhưng vuột mất bức tranh tổng thể. Chúng ta thấy những cuộc đấu tay
đôi riêng lẻ mà kết quả thường không theo quy luật nào. Joinville lao tới cứu lãnh
chúa vùng Wanon. Một người Thổ dùng thương tấn công ông ta, con ngựa của
