CÔN LÔN SỬ LƯỢC - Trang 15

đến chiếm Côn-đảo và xây một pháo đài trên ấy (trên vùng Cỏ óng). Vị
Giám đốc Công ty nói trên lúc bấy giờ là Allen Cathpole. Ông này đã bổn
thân đến Côn-đảo và ra nhiều chỉ thị cho một thương gia tên là Daniel
Doughty tuân hành. Ông sau này điều khiển các công việc của Công ty tại
đảo cho đến khi viên trung úy hải quân Anh, quản lý thực thụ công việc tại
đảo đến nhận chức. Sau khi các công việc tại đảo đã đâu vào đấy rồi thì viên
giám đốc Allen Cathpole bèn trở về điều khiển đại lý (Factorie) ở Chusan.

Năm ấy, đại lý nói trên bị công ty Anh hạ lệnh đóng cửa. Ông Allen

Cathpole bèn bổn thân đến điều khiển các công việc tại Côn-đảo. Nơi đây
người Anh có thuê người Macassars thổ dân của đảo Célèbes giúp việc trong
thời hạn là ba năm và sung họ vào đạo quân canh giữ pháo đài tại đảo.
Nhưng mãn hạn ba năm mà người Macassars không được đưa về nguyên
quán, nên họ rất căm hờn. Một đêm nọ, họ bèn nổi loạn và giết sạch những
người Âu-châu có mặt tại đảo, ngoại trừ hai người Anh Pound và Salomon
Sloyd trốn thoát là vì nhờ đêm ấy họ ở ngoài pháo đài. Hai người này bèn
dùng một chiếc thuyền con vượt biển và trải qua biết bao gian lao mới tấp
vào bờ biển phía nam của bán đảo Mã Lai thuộc địa phận Vương Quốc
Yohore. Từ đây chi điếm của Đông Ấn Công Ty Anh trên Côn-đảo bị hoàn
toàn tan vỡ. Trước thất bại chua cay nói trên, sau hai mươi năm cố gắng,
Đông Ấn Công Ty Anh không còn nghĩ đến sự tái lập chi điếm ấy nữa và
cũng không lai vãng đến Côn-đảo nữa.

Vào năm 1721 Đông Ấn Công Ty Pháp cho rằng : « Đã đến lúc thuận

tiện cho sự nghiên cứu lại vấn đề lập một thương điếm ở Côn-đảo » và phái
một nhân viên tên là Renault đến quan sát tình hình Côn-đảo.

Không đồng ý với ông Véret, quan sát viên Renault bèn làm một tờ

phúc trình ngày 25-7-1723 đệ lên cho Đông-Ấn công ty Pháp, trong ấy ông
cho biết rằng : « Đảo Côn-Lôn rất nghèo không có nguyên liệu gì, dân tộc
lại ít, khí hậu lại độc không hợp với người Âu-Châu, và nơi đây người Âu
không thể sống và làm việc được ».

Ông ấy lại đưa ra bằng chứng sau đây : « Sau khi bị thất bại tại Côn-

đảo người Anh không có ý định trở lại đảo nữa. Chi điếm của họ bị sụp đổ

Liên Kết Chia Sẽ

** Đây là liên kết chia sẻ bới cộng đồng người dùng, chúng tôi không chịu trách nhiệm gì về nội dung của các thông tin này. Nếu có liên kết nào không phù hợp xin hãy báo cho admin.