CÔN LUÂN - Trang 128

Viết không hết cũng đừng hoài công khóc với tờ thư.

15461547 Nguyên văn Hán Việt:
Chiến sĩ quân tiền bán tử sinh,
Mỹ nhân trướng hạ do ca vũ.
Hai câu trong Yên ca hành của Cao Thích, trích bản dịch thơ của Trần
Trọng San.
15561557 Thể từ có lẽ lạ tai với nhiều bạn nên tôi làm chú giải (Chú giải
này tham khảo một post của người bạn tôi là Tân Nguyệt, đăng trên Trái
tim Việt Nam 5 năm về trước).
Từ là một thể loại văn học xuất phát từ các điệu hát cổ, thịnh hành nhất vào
đời Tống. Tên mỗi điệu từ là tên một điệu hát, chẳng hạn như Giá cô thiên,
Niệm Nô kiều, Túy hoa âm, Mãn đình phương, Lâm giang tiên… Người ta
đặt từ sao cho khớp với nhạc, nên gọi là điền từ (Để dễ hình dung, bạn có
thể liên hệ đến việc đặt lời mới cho các điệu chèo cổ của ta như Quân tử
dịch, Sử bằng, Đò đưa, Tò vò, Nhịp đuổi, Du xuân, Đào liễu, Ngâm bốn
mùa…). Chính điều này đôi khi làm bó buộc sự sáng tạo trong từ. Nhưng
bù lại, sự phong phú của vần điệu và câu chữ trong từ lại làm cho nó có
những âm điệu riêng rất thú vị mà thơ không có.
Từ được chia ra nhiều phái. "Kinh điển" của Từ là phái Hoa gian (nổi tiếng
có Liễu Vĩnh, Tần Quán, ...), gồm những chủ đề đậm mùi son phấn, nhưng
cũng không ít những khúc nhạc thanh tao. Phái Hào phóng (đứng đầu là Tô
Thức) mang một màu sắc khác, phóng khoáng hơn, thoát tục hơn... Sang
thời Nam Tống, từ yêu nước của Nhạc Phi, Tân Khí Tật cũng rất nổi
tiếng... Những người làm từ được gọi là Từ nhân (tương tự như làm thơ thì
được gọi là Thi nhân).

15641565 Tôi tạm dịch nghĩa:
Lệ sầu ly biệt rơi theo dòng chảy về đông, chia tay bên núi biếc
Trăng xanh mờ ảo chiếu xuống nhân gian, nhớ năm xưa đã trải bao buồn
vui.
Mây nước thăm thẳm hắt ánh nắng, cây cỏ bên trời ảm đạm;