Chương 3
TÂM LÝ BẦY ĐÀN
Jim Jones là nhà sáng lập kiêm nhà lãnh đạo tinh thần của giáo
phái People’s Temple. Năm 1978, trong khi đối mặt với một cáo
buộc trốn thuế, Jones đã chuyển hầu hết các tín đồ của mình từ
San Francisco đến một khu định cư nhỏ ở Guyana được ông ta đặt
tên là Jonestown. Trước cuộc điều tra cấp liên bang về những
hành động lạm dụng và ngược đãi trẻ em, Jones bắt các tín đồ của
ông ta phải đầu độc bọn trẻ và sau đó uống thuốc độc tự tử. Họ đã
chuẩn bị hàng thùng thuốc độc. Một vài người chống cự quyết
định của ông ta; một số khác lớn tiếng phản đối, nhưng tất cả họ
đều bị buộc phải câm lặng. Theo lệnh của Jones và áp lực chung đè
nặng lên từng người, mỗi cha mẹ phải có trách nhiệm đầu độc con
cái mình trước khi tự tử. Khi nhà chức trách phát hiện vụ việc, họ chỉ
nhìn thấy những thi thể tay trong tay đang nằm sát cạnh nhau.
Econ (và vài nhà kinh tế học chúng tôi biết) là những người khó
gần. Họ chỉ giao tiếp với người khác theo nguyên tắc “có qua, có
lại”. Họ xem trọng uy tín cá nhân và chỉ học người đối diện những gì
thực sự có ích, nhưng Econ không phải là những kẻ ăn theo người
khác theo kiểu phong trào. Vạt áo của họ không cao hay thấp hơn,
ngoại trừ khi có lý do thực tế, và cra-vát, nếu có trong thế giới
Econ, cũng không hẹp hơn hay rộng hơn nhau, đơn thuần chỉ vì
vấn đề thời trang. (Nhân đây, xin nhắc các bạn rằng lúc ban
đầu, cra-vát đóng vai trò là khăn ăn và đó chính là chức năng
nguyên thủy của những chiếc cra-vát “trang sức” ngày nay). Con
người lại thường bị hích bởi những Con người khác. Đôi khi những
