Phương án 4 có thể thu hút sự chú ý của những người thích lợi
dụng công việc của Carolyn và dùng mánh khóe để đảo lộn thứ tự các
món ăn nhằm đạt mục tiêu kinh tế. Nhưng Carolyn là người uy tín
và trung thực nên cô không để ý đến phương án này. Cuối cùng,
phương án 5, giống phương án 2 và 3, cho thấy có sức hấp dẫn
riêng của nó, đặc biệt nếu Carolyn nghĩ rằng một tiệm ăn hiệu quả
nhất là tiệm làm ra nhiều tiền nhất. Nhưng Carolyn có thật sự
muốn tối đa hóa lợi nhuận, trong khi lại làm cho sức khỏe của các
em học sinh sút kém đi bởi những loại thực phẩm không lành mạnh?
Carolyn là người mà chúng tôi gọi là nhà kiến trúc lựa chọn.
Công việc của nhà kiến trúc lựa chọn là thiết lập các phạm vi hay
hành lang để người khác ra quyết định. Ở góc độ này, hầu như tất
cả chúng ta đều là những nhà kiến trúc lựa chọn, nhưng đa phần
chúng ta không nhận ra điều đó. Nếu bạn là bác sĩ và bạn phải mô
tả các phương án điều trị khác nhau cho một bệnh nhân, khi đó bạn
đã là một nhà kiến trúc lựa chọn rồi đó. Nếu bạn thiết kế một
biểu mẫu để nhân viên của bạn đánh dấu chọn phương án tiết kiệm
hưu bổng hay bảo hiểm y tế, bạn là nhà kiến trúc lựa chọn. Nếu
bạn là một bậc phụ huynh đang trao đổi với con cái các phương án
chọn trường, bạn là nhà kiến trúc lựa chọn. Nếu bạn là người bán
hàng, bạn đương nhiên là một nhà kiến trúc lựa chọn.
Có những điểm tương đồng giữa kiến trúc lựa chọn và các hình
thức truyền thống hơn của kiến trúc. Một trong những điểm tương
đồng đó là không có cái gọi là “trung lập” trong kiến trúc. Ví dụ,
một kiến trúc sư được mời thiết kế một tòa nhà để làm học viện với
120 phòng làm việc, 12 phòng họp nhỏ, 8 giảng đường… tại một địa
điểm cho trước, cùng với hàng trăm quy tắc về chuẩn xây dựng,
thẩm mỹ và tính tiện dụng. Sau khi tập hợp đủ thông tin, vị kiến trúc
sư nọ sẽ trình bản vẽ tòa nhà với đầy đủ cửa chính, cửa sổ, cầu
thang, hành lang, phòng vệ sinh… Một kiến trúc sư giỏi sẽ biết rõ
