kỷ, toàn rừng cây bị đổ nát, suy tàn. Cũng vì thế, gỗ trở nên khan hiếm và
giá gỗ tăng lên. Rừng cây mang lại một tiền thuê khá lớn, và người chủ
rừng cây đôi khi thấy trồng cây lấy gỗ là một việc làm khá sinh lợi, vì lợi
nhuận thu lại được tuy có chậm, nhưng họ được đền bù bằng những món
tiền lớn. Điều này vẫn còn là một vấn đề thời sự hiện nay trên đất Anh mà
ở đó người ta thu lợi nhuận từ việc trồng cây cũng chẳng kém gì trồng ngũ
cốc hay trồng cỏ nuôi gia súc. Ở các bờ biển của một nước tiên tiến, nếu
than có sẵn để dùng làm nhiên liệu, thì đôi khi nhập gỗ xây dựng từ các
nước chậm phát triển hơn sẽ rẻ hơn là tự trồng lấy gỗ để dùng. Ở thành phố
Edinburgh mới được xây dựng một vài năm gần đấy, người ta không thấy
có gỗ của xứ Scotland được sử dụng (Edinburgh là thủ phủ của xứ
Scotland).
Dù cho giá gỗ là bao nhiêu, nếu giá than lên tới mức mà chi phí đun
than cũng ngang chi phí đun củi, chúng ta có thể chắc chắn rằng ở nơi đó
và trong những hoàn cảnh đó, giá than đã cao đến mức vượt bậc rồi. Người
ta thấy tình hình này xảy ra ở một số nơi trong các vùng nội địa ở Anh, đặc
biệt ở Oxfordshire mà ở đó thông thường người dân vẫn trộn than và củi để
đun và sự khác nhau về giá cả của hai loại nhiên liệu này không nhiều lắm.
Than, khai thác tại các nước có mỏ than, được bán với giá thấp hơn
nhiều. Nếu than không rẻ thì nó không thể chuyên chở bằng đường bộ hay
đường thủy tới bán ở những nơi xa hơn. Chủ mỏ than thấy bán than với giá
cao hơn giá rẻ nhất một ít nhưng với số lượng lớn thì lợi hơn là bán với giá
cao nhất nhưng với số lượng nhỏ. Mỏ than có trữ lượng lớn nhất sẽ điều tiết
giá bán than của các mỏ khác ở các vùng xung quanh.
Người chủ có mỏ than và người thuê mỏ than để khai thác đều thấy có
lợi trong việc bán như vậy, vì một bên được tiền thuê mỏ cao hơn và một
bên thì thu được nhiều lợi nhuận hơn. Các mỏ than lân cận buộc phải hạ giá
than của họ xuống ngang giá với giá do mỏ than lớn nhất ấn định, mặc dù
bán như thế họ không đủ khả năng để cạnh tranh, và đôi khi còn giảm cả số
tiền thuê mỏ và số lợi nhuận thu được nữa. Một vài mỏ than phải bỏ khai
thác; vài mỏ khác thì không có khả năng trả tiền thuê, cho nên chỉ chính
người chủ có mỏ than mới có thể tự khai thác có lãi được.
