giá của hai loại lúa đó tăng dần lên so với giá thấp nhất. Nhưng những
người ghi chép các đạo luật về quy định giá cả này hình như cho rằng cũng
đủ khi ghi chép bằng quy định giá nhiều lắm là ba hoặc bốn giá thấp nhất
đầu tiền, do đó họ đỡ mất công và còn cho rằng, tôi giả định như vậy, việc
làm này là đủ để biết được tỷ lệ cần thiết mà suy ra các giá cao hơn.
Như vậy, trong giá quy định của bánh mì và rượu bia dưới triều đại
vua Henry III giá bánh mì đã được điều chỉnh theo nhiều giá lúa mì khác
nhau, từ một shilling tới 20 shilling một góc tạ Anh theo giá trị đồng tiền
thời bấy giờ. Nhưng trong các bản viết tay, mà từ đó các bảng quy định giá
được xuất bản nhiều lần, trước khi bản của ông Ruffhead được in, những
người sao chép không bao giờ ghi lại sự điều chỉnh này quá giá 12 shilling.
Do đó, một vài tác giả, do bị hiểu lầm bởi cách ghi chép như vậy, tất nhiên
kết luận rằng giá ở giữa, hay 6 shilling một góc tạ Anh, bằng khoảng 18
shilling theo giá tiền hiện nay, là giá trung bình và thông thường của lúa mì
vào thời đó.
Trong điều luật của Tumbrel và Pillory, ban hành gần như vào khoảng
thời gian đó, giá rượu bia luôn luôn được điều chỉnh theo mỗi lần lúa mạch
tăng 6 penny, từ 2 đến 4 shilling một góc tạ Anh. Việc 4 shilling, tuy vậy,
không được coi là giá cao nhất mà lúa mạch thường có thể lên đến vào thời
bấy giờ, và các giá này chỉ đưa ra làm ví dụ về tỷ lệ mà theo đó có thể tính
tất cả các giá khác, dù cao hơn hay thấp hơn, chúng ta có thể suy ra từ câu
cuối cùng của điều luật này “et sic deinceps crescetur vel diminuetur per
sex denarios”. Tuy câu cuối này viết rất luộm thuộm nhưng ý nghĩa trong
đó lại khá rõ ràng, đó là “Rằng giá rượu bia theo cách này phải tăng hay
giảm tùy theo giá lúa mạch tăng hay giảm 6 penny mỗi lần”. Trong việc
thảo ra điều luật này, người ta thấy pháp luật cũng khá lỏng lẻo và có nhiều
điều sơ xuất cũng chẳng khác chi sự cẩu thả của những người sao chép các
điều luật khác.
Trong một bản chép tay cổ xưa hơn của Regiam Majestatem, một
quyển sách luật của xứ Scotland, có một điều luật quy định giá bánh mì và
rượu bia, trong đó giá bánh mì được điều chỉnh theo mọi thời giá khác nhau
của lúa mì, từ 10 penny tới 3 shilling một boll Scotland, bằng khoảng nửa