CỦA CẢI CỦA CÁC DÂN TỘC - Trang 346

ứng trước cho nhà buôn toàn bộ hay một phần lớn số vốn luân chuyển mà
nhà buôn đó cần để giao dịch buôn bán, vì mặc dù số vốn đó luôn luôn
quay trở lại với người buôn bán dưới dạng tiền, và rời khỏi người đó cũng
dưới dạng tiền, song toàn bộ số tiền thu về còn quá cách xa so với toàn bộ
số tiền chi ra, và do đó, số tiền được ứng trước trong những thời kỳ vừa
phải thuận lợi cho hoạt động của ngân hàng. Một ngân hàng lại càng không
thể cho phép mình cho nhà doanh nghiệp vay bất kỳ một phần đáng kể nào
về vốn cố định của người đó, chẳng hạn, tiền vốn mà nhà công nghiệp sử
dụng để lắp đặt một lò luyện kim, các nhà xưởng và nhà khô, nhà ở cho
công nhân,.. tiền vốn mà một nhà khai thác mỏ dùng để đào hầm lò, lắp đặt
máy hút nước, làm đường sá và đường goòng,… tiền vốn mà một người
muốn cải tạo đất đai, dùng để phát quang, tiêu nước, rào giậu, bón phân,
cày bừa ruộng đất bỏ hoang, xây dựng trang trại với các công trình phụ cần
thiết như chuồng nuôi gia súc, vựa thóc,… Tiền lãi của vốn cố định, trong
phần lớn các trường hợp, đều chậm hơn nhiều so với tiền lãi của vốn luân
chuyển, và những khoản chi đó, dù đã bỏ ra với sự thận trọng cao nhất và
với sự xét đoán, đánh giá tỉ mỉ nhất, rất ít khi trở lại với nhà doanh nghiệp
trong một thời gian ngắn mà thường đòi hỏi một khoảng thời gian kéo dài
đến nhiều năm, như thế không thể phù hợp với lợi ích kinh doanh của ngân
hàng. Các nhà buôn, nhà công nghiệp có thể tiến hành phần lớn các dự án
của họ bằng tiền đi vay. Để có thái độ công bằng với các người cho vay,
vốn của họ, trong trường hợp này, cần phải có đủ để đảm bảo số vốn của
người cho vay hoặc phải làm cho người cho vay có đầy đủ bằng chứng rằng
họ không thể bị thiệt hại, mặc dù thắng lợi của dự án có thể còn xa mới đạt
được những kết quả mong muốn của người hoạch định. Ngay cả với sự
thận trọng nói trên, số tiền cho vay chỉ có thể được trả lại sau một khoảng
thời gian ít nhất cũng vài ba năm. Vì thế, ngân hàng không thể cho vay như
vậy được, mà chỉ có tư nhân mới chịu cho vay với việc đảm bảo vật thế
chấp và khế ước cam kết. Những tư nhân này có thừa tiền vốn, nhưng
không muốn dùng nó để kinh doanh mà chỉ cần cho những người có uy tín,
đáng tin cậy vay để lấy lãi sinh sống, dù việc cho vay kéo dài trong nhiều
năm đi chăng nữa. Nhưng trên thực tế, các nhà buôn và nhà công nghiệp