xuất. Hoàn toàn vì lợi ích của người sản xuất mà người tiêu dùng phải trả
thêm phần tăng giá do độc quyền gây ra.
Hoàn toàn vì lợi ích của nhà sản xuất mà chính phủ trợ cấp xuất khẩu
một số sản phẩm của nhà sản xuất. Người tiêu dùng trong nước trước hết
phải nộp một khoản thuế cần thiết để trang trải số tiền trợ cấp trên, và sau
đó là chi một khoản tiền lớn hơn nữa, vì giá của các sản phẩm xuất ngoại
nói trên đã tăng lên trên thị trường trong nước.
Do đã kí hợp đồng thương mại với Bồ Đào Nha, người Anh không
mua hàng của nước láng giềng, mà khí hậu ở nước Anh không cho phép
sản xuất, mà phải mua của nước ở xa, mặc dầu mọi người thừa nhận rằng
hàng của nước xa kém chất lượng hơn hàng của nước gần. Người tiêu dùng
trong nước phải chịu sự thất thiệt đó để cho người sản xuất có thể xuất sang
nước xa xôi một số sản phẩm của mình với điều kiện thuận lợi. Ở trong
nước, người tiêu dùng còn phải trả giá cao hơn cho những sản phẩm, mà
một phần của chúng đã bị xuất khẩu ra nước ngoài.
Nhưng trong hệ thống luật được lập ra để quản lí các thuộc địa của
chúng ta ở Châu Mỹ và Tây Âu, lợi ích của người tiêu dùng trong nước bị
hi sinh cho lợi ích của người sản xuất còn nhiều hơn là trong điều kiện các
luật lệ thương mại khác của chúng ta.
Không khó khăn gì trong việc xác định ai là người đã nghĩ ra toàn bộ
hệ thống thương mại này. Chúng ta có thể tin rằng không phải là người tiêu
dùng mà lợi ích của họ hoàn toàn bị coi nhẹ, mà là người sản xuất mà lợi
ích của họ được quan tâm đến một cách chu đáo. Và trong tầng lớp người
sản xuất đó thì giới công thương nghiệp rõ ràng là các kiến trúc sư chính.
Trong điều kiện các luật lệ thương mại được nhắc đến trong chương này,
lợi ích của các nhà công nghiệp được chú ý đến một cách đặc biệt nhất, còn
lợi ích hẳn không chỉ của người tiêu dùng mà còn của một số tầng lớp
người sản xuất khác đều bị hi sinh cho lợi ích của giới công nghiệp.
