Tiếng cười của Tốt cứ ngân mãi giữa không khí lạnh, tiếng cười to và
khỏe phả một làn hơi ấm sau gáy Bân. Anh đứng choãi chân trên tấm ván
sạp, xang mái chèo nhịp nhàng, không một giọt nước bắn lên đò. Bân cho
đò ngược lên ngang cánh bãi "Tàu đắm" rồi buông xuống, cạy lái cho con
đò từ từ trôi hướng thẳng về phía bến trường học.
Khi ra đến quá nửa sông, đò đã xuôi xuống, Bân trao mái chèo cho Tốt
và anh cúi xuống vốc từng vốc nước xoa lên mái tóc, lên mặt. Nước sông
Kiều lạnh buốt. Những giọt nước đã thấm lên da thịt, Bân thấy tỉnh táo hẳn.
Một ý nghĩ vụt qua: "Như thế là mình sắp về làng, mình đang ngồi trên
chiếc đò quen thuộc vẫn chở lúa, chở phân của hợp tác xã!"
Chiếc đò ngang gối vào bãi cát thoai thoải cạnh bến trường học. Bân
chờ cho những người đàn bà lên hết, mới khoác ba lô bước xuống bãi cát.
Bãi cát bến làng vẫn dẽ và sạch. Nước trào lên liếm vào bãi làm cho những
con "còng gió" chạy hốt hoảng để lại những dấu chân nhỏ và sáng. Bân
khoan khoái ngắm phong cảnh quen thuộc: mái trường lợp rạ, hàng tre, gốc
cây đa to lớn... Trước đây vài hôm, anh còn đứng cách xa bờ hàng hải lý để
nhận tìm phong cảnh làng xóm qua chiếc ống nhòm, bây giờ tất cả đều đã
hiện ra ngay trước mắt. Tất cả vẫn y nguyên như cũ, như ngày anh ra đi:
Bên kia bờ, một đôi chim le le thức dậy muộn đang vỗ cánh bay ra ngoài
sông rồi biến mất sau bãi cây lơ thơ giữa cồn cát. Ngoài cửa sông, sương
sớm vẫn chưa tan hết. Cái bãi cát chăng từng dải lưới, chiếc mảng cắm bên
bờ sú, ngoài xa một chiếc thuyền xua cá khua mạn lách cách, tất cả đều mơ
hồ như hiện ra sau một bức màn trắng, mỏng tanh và ẩm ướt
Tất cả đều y nguyên như cũ, có phần nhỏ bé đi chút ít, con sông Kiều
cũng hẹp đi chút ít...
Hai người đi tắt qua cánh bãi "Tàu đắm" để về xóm đồng muối. Thùy
kể cho Bân nghe những chuyện xảy ra trong làng, từ việc làm công trường
đến cái đêm cả làng xóm náo động, từ đàn bà, đến ông già vác dao đi đẵn
cây để ngụy trang chiếc tàu hải quân. Bân hỏi:
