CUỘC CÁCH MẠNG BỊ PHẢN BỘI - Trang 190

nước - kỹ thuật, giao thông, giáo dục, v.v… - Các cơ sở chính trị của dân
quân tự vệ được thiết lập chắc chắn ở nước ta nhưng các cơ sở kinh tế và
văn hóa thì rất lạc hậu”. Nếu các điều kiện vật chất mong muốn được thỏa
mãn, các đạo quân địa phương không những không nhường bước quân đội
thường trực mà còn hơn nó rõ ràng. Liên xô trả giá đắt cho quốc phòng của
mình bởi vì quá nghèo để có được một đạo quân địa phương ít tốn kém.
Chúng ta đừng có ngạc nhiên: chính vì nghèo mà Liên xô phải trĩu xuống
dưới gánh nặng của một đẳng cấp quan liêu đắt giá.
Cũng một vấn đề xuất hiện trước mắt chúng ta, một cách thường kỳ,
trong mọi lĩnh vực đời sống xã hội, đó là vấn đề mất cân đối giữa cơ sở
kinh tế và thượng tầng kiến trúc xã hội. Ở nhà máy, ở nông trường, trong
gia đình, trường học, văn học, quân đội, mọi tương quan đều dựa trên mâu
thuẫn giữa trình độ thấp (kể cả theo quan điểm tư bản chủ nghĩa) của các
lực lượng sản xuất và các hình thức sở hữu chỉ mới xã hội chủ nghĩa trên
mặt nguyên tắc.
Những quan hệ xã hội mới thúc đẩy một sự nâng cao văn hóa.
Nhưng văn hóa thiếu kém lại hạ thấp các hình thức xã hội chủ nghĩa. Thực
tiễn Liên xô là sự hợp lực của hai khuynh hướng đó. Trong quân đội, nhờ
cấu trúc tổ chức của nó biểu hiện rõ ràng, sự hợp lực đó được đo bằng
những con số khá chính xác. Tỷ lệ các đơn vị thường trực và địa phương có
thể dùng làm chỉ số, đo bước tiến tới chủ nghĩa xã hội.
Thiên nhiên và lịch sử đã giao cho Liên xô những biên giới bỏ ngỏ,
cách nhau 10.000 kilômét, với một dân số thưa thớt và những đường xá
xấu. Ngày 15 tháng mười 1924, ban lãnh đạo cũ của quân đội, trong những
tháng cuối của hoạt động mình, lại một lần nữa, nhắc nhở nhân dân đừng
quên: “Tổ chức dân quân trong một tương lai gần gũi chỉ có thể có một tính
cách chuẩn bị cần thiết. Mọi tiến triển theo hướng đó phải căn cứ vào sự
kiểm tra chặt chẽ các kết quả đã đạt được”. Nhưng đến năm 1925 lại mở ra
một kỷ nguyên mới: những người chủ chốt cũ của “học thuyết vô sản về
chiến tranh” lên nắm quyền. Thực tế, quân đội địa phương về căn bản mâu
thuẫn với lý tưởng “tấn công” và “vận hành” là lý tưởng của trường phái
này. Nhưng dần dần người ta quên mất cách mạng thế giới. Các thủ lĩnh