Leon Trotsky
Cuộc Cách Mạng Bị Phản Bội
Dịch giả: Hoàng Khoa Khôi
PHỤ THÊM
Lá thư cuối cùng của Ađônphơ Giôphê
Chủ Nghĩa Bônapác, Khủng Hoảng Chế Độ
Ađônphơ Giôphê (Adolf Joffe) là một trong những người có năng
lực nhất sống bên cạnh Lênin thời cách mạng và đã dành tất cả đời mình
cho phong trào cộng sản. Anh tham gia tích cực cuộc cách mạng 1905, đầu
tiên bị bắt giam, sau đó bị đem đi đày ở Xiberi và bị bắt làm lao động khổ
sai. Sau cách mạng tháng mười, trong đó anh đóng một vai trò bậc nhất,
Lênin chỉ định anh vào hai chức vụ ngoại giao lúc đó coi là quan trọng nhất
đối với nước Nga xô viết: Bá linh - anh đã dẫn đầu đoàn đại biểu Nga ở
Bơret Litôp - rồi Tôkiô (Đông kinh). Anh tự sát ngày 16 tháng 11 năm
1927 bằng một phát súng lục vào thái dương. Người ta tìm thấy trên người
anh lá thư sau:
Gửi Lêông Trôtki
Lêông Đaviđôvit,
Suốt đời tôi, tôi luôn luôn có ý nghĩ con người chính trị cần hiểu lúc
nào là lúc phải ra đi cũng như một diễn viên rời khỏi sân khấu và thà rời
sớm hơn còn hơn là muộn.
Trong hơn ba mươi năm tôi đã chấp nhận ý kiến đời người có ý
nghĩa được bao nhiêu là trong chừng mực phục vụ cho một cái gì vô cùng
tận. Đối với chúng ta, nhân loại là cái vô cùng tận ấy. Mọi cái khác là hữu
hạn và phụng sự cho cái hữu hạn là không có nghĩa. Ngay cả nếu một ngày
kia, nhân loại thừa nhận một cái ý nghĩa cao hơn bản thân mình, ý nghĩa
ấy cũng chỉ trở thành hiện thực trong một tương lai xa xăm đến mức nhân
loại đối với chúng ta vẫn là một cái gì hoàn toàn vô cùng tận. Nếu cũng
như tôi, người ta tin vào tiến bộ, người ta có thể chấp nhận rằng khi đến
