CUỘC CÁCH MẠNG BỊ PHẢN BỘI - Trang 84

trừng phạt.
Bước đầu của phong trào được đánh dấu bằng những biện pháp đàn
áp hàng loạt các bộ phận nhân viên kỹ thuật, các kỹ sư và các công nhân bị
buộc tội trì kháng, phá hoại ngầm và trong một số trường hợp bị buộc tội
giết những chiến sĩ stakhanôp. Sự trừng trị nghiêm khắc ấy chứng tỏ sức
mạnh của sự chống đối. Ban lãnh đạo giải thích cái được gọi là “phá hoại
ngầm” bằng sự chống đối chính trị; thực ra những nguyên nhân của nó
thường do các khó khăn kỹ thuật, kinh tế và văn hóa mà một phần lớn là do
chính bọn quan liêu mà ra. Sự “phá hoại ngầm” hầu như bị đập tan nhanh
chóng. Những người bất mãn đâm sợ, những người tỉnh táo im lặng. Những
bức điện báo, đến như mưa, bá cáo những thắng lợi chưa từng thấy. Sự thật
là, chừng nào những người lao động stakhanôp còn là những người tiền
phong riêng lẻ, những cơ quan hành chính địa phương, theo lệnh trên, phải
chăm lo tạo mọi sự dễ dàng cho họ, dù phải hy sinh quyền lợi những người
thợ khác trong mỏ hoặc trong xưởng. Nhưng đến khi các người stakhanôp
ghi tên đến hàng trăm và hàng nghìn, các nhà lãnh đạo bỗng nhiên hoảng
loạn hoàn toàn. Không có phương pháp trong thời gian ngắn đem lại trật tự
cho chế độ sản xuất và cũng không đủ khả năng khách quan để làm việc đó;
trong trường hợp như thế, họ chỉ còn cách cố gắng cưỡng bức nhân công và
áp dụng kỹ thuật. Cũng như khi cái máy đồng hồ chạy chậm lại, người ta
chọc vào các bánh răng cưa con con bằng một cái đinh. Kết quả của những
“ngày” và những tuần stakhanôp là đưa hoạt động của nhiều xí nghiệp vào
tình hình hỗn độn. Điều đó giải thích cho chúng ta việc, thoạt nhìn có vẻ kỳ
lạ, con số những stakhanôp gia tăng thường kèm theo không phải sự gia
tăng mà sự giảm sút năng suất chung của các xí nghiệp.
Thời kỳ “anh hùng” của phong trào stakhanôp hình như đã lỗi thời.
Hoạt động thường nhật lại bắt đầu cần phải học hỏi. Đặc biệt, những kẻ hay
dạy người khác còn phải học hỏi rất nhiều. Nhưng họ là những người ít
thích học nhất. Trong nền kinh tế xô viết, cái bộ máy làm chậm và tê liệt
các bộ máy khác có tên gọi là bộ máy quan liêu.