quáng trong bản thân các chuyên ngành Khoa-Học hệt như trong thái độ
của họ với những bộ môn khác. Chính vì Francis Bacon phản đối Thiên văn
học của Copernics
, vì Comte cho rằng bất kì sự xem xét quá kĩ lưỡng
các hiện tượng bằng các dụng cụ như kính hiển vi đều có hại và nên bị cấm
bởi quyền năng tinh thần (spiritual power) của xã hội tiến bộ do nó làm đảo
lộn những quy luật của khoa học thực chứng, nên thái độ võ đoán này đã
đẩy những người theo nó lạc lối trong lĩnh vực riêng của mình khủng khiếp
đến mức chúng ta chẳng có gì phải băn khoăn khi không dành sự tôn họng
đúng mực cho những quan điểm của họ về các vấn đề còn xa lắc xa lơ so
với những lĩnh vực mà họ thực sự chú tâm vào.
Tuy vậy, vẫn còn một điểm nữa bạn đọc nên lưu ý khi xem tiếp các phần
sau. Những phương pháp mà các nhà khoa học hay những con người bị mê
hoặc từ lĩnh vực khoa học tự nhiên thường xuyên cố gắng áp đặt lên lĩnh
vực khoa học xã hội không nhất thiết luôn phải là những phương pháp mà
các nhà khoa học đang áp dụng trong chuyên ngành riêng của họ trên thực
tế, mà thay vì đó lại là những phương pháp mà họ tin rằng họ đã sử dụng.
Điều này không nhất thiết phải là một. Một nhà khoa học suy ngẫm và lí
thuyết hóa quy trình nghiên cứu của mình không phải lúc nào cũng đưa ra
những chỉ dẫn đáng tin cậy. Trong một vài thế hệ gần đây, các quan điểm
về đặc điểm của phương pháp nghiên cứu Khoa-Học đã thay đổi khá nhiều,
nhưng chúng ta vẫn phải thừa nhận rằng những phương pháp thực sự được
áp dụng chẳng có gì thay đổi về bản chất. Nhưng bởi đấy chỉ là những điều
mà các nhà khoa học tin rằng họ đã làm, bao gồm cả những quan điểm gây
ảnh hưởng lên khoa học xã hội mà họ đã từng mang trước đó, nên những
bình luận tiếp sau về các phương pháp nghiên cứu được tiến hành trong các
ngành khoa học tự nhiên cũng không nhất thiết phải nên được xem như là
một lời giải thích đúng đắn cho những gi mà các nhà khoa học thực sự làm,
chúng chỉ nên được xem như là một trong những quan điểm về bản chất
của phương pháp nghiên cứu khoa học vốn có vị thế vượt trội trong thời
gian gần đây.