Lịch sử của ảnh hưởng này, các kênh ảnh hưởng và chiều hướng tác
động tới sự phát triển xã hội sẽ là các chủ đề theo sát chúng ta trong loạt bài
nghiên cứu lịch sử mà trong đó chương này được viết với vai trò như là
một lời giới thiệu. Trước khi tìm hiểu quá trình lịch sử của những ảnh
hưởng này cũng như các hệ lụy của chúng, chúng ta sẽ cố gắng miêu tả
những đặc điểm chung của nó và bản chất của những vấn đề khiến cho sự
phát triển tùy tiện và không thích hợp về các thói quen suy nghĩ trong các
ngành khoa học vật lí và sinh vật ngày càng nảy nở. Chúng ta sẽ gặp lại
một số yếu tố tiêu biểu của khuynh hướng này nhiều lần, và vì tính thoạt-
đúng (prima facie plausibility) của chúng nên chúng ta cần phải xem xét
chúng một cách cẩn trọng. Trong khi từ một vài ví dụ lịch sử khó có thể chỉ
ra bằng cách nào những quan điểm có tính đặc trưng này lại có mối quan hệ
hay có nguồn gốc từ những thói quen suy nghĩ của các nhà khoa học, chúng
ta lại làm được điều này dễ dàng hơn thông qua một khảo cứu có hệ thống.
Cần phải khẳng định dứt khoát rằng, mọi thứ mà chúng ta sẽ trình bày
không có một chút nào nhằm chống lại những phương pháp nghiên cứu của
Khoa-Học trong đúng lĩnh vực của chúng, hay tỏ thái độ nghi ngờ, dù là
nhỏ nhất, về những giá trị của các phương pháp này. Và để loại trừ mọi
hiểu lầm, chúng ta sẽ dùng thuật ngữ chủ nghĩa duy khoa học (scientism)
và định kiến duy khoa học (scientistic prejudice) bất kì khi nào chúng ta đề
cập đến sự bắt chước mù quáng các phương pháp và ngôn ngữ của Khoa-
Học, chứ không phải đến tinh thần chung về sự nghiên cứu vô tư. Tuy
những thuật ngữ này không phải hoàn toàn không được biết đến trong tiếng
Anh
, chúng thực ra lại là những từ vay mượn từ tiếng Pháp, nơi mà
trong những năm gần đây chúng cũng đang được sử dụng theo nghĩa tương
tự như cách chúng sẽ được sử dụng ở đấy
, cần phải lưu ý rằng, với cái
nghĩa mà chúng ta sử dụng những thuật ngữ này, tất nhiên chúng biểu tả
một thái độ hoàn toàn phi khoa học theo nghĩa thực sự của thuật ngữ, bởi
nó còn liên quan tới việc áp dụng một cách máy móc và không có tính phê
phán những thói quen tư duy trong những lĩnh vực mà các thuật ngữ này
được hình thành nên vào các lĩnh vực hoàn toàn khác biệt. Khác với quan