Pháp ấy nói ra, thậm chí đã được nói ra bằng một hình thức sắc sẳo và xứng
đáng hơn nhiều”.
Xuất bản lần đầu năm 1822 dưới nhan đề Prospectus des travaux
nécessaires pour réorganiser la société và được in lại dưới nhan đề trên vào
năm 1824.
Bộ Cours ấn bản lần thứ 2, do E. Littré (Paris, 1864) biên tập, sẽ
được sử dụng cho việc chỉ dẫn số trang ở đây. Cách đánh số trang của lần
xuất bản này cũng giống như lần xuất bản thứ 3 và 4, tuy nhiên khác với
lần 1 và lần 5. Các trích dẫn tiếng Anh trong bản văn, khi cần thiết, được
lấy từ ấn bản tiếng Anh rút gọn hết sức cô đọng của Quý cô Martineau (The
Positive Philosophy of Auguste Comte, do Harriet Martineau dịch và rút
gọn, 3d ed., 2 vols [London, 1893]. Với các chỉ dẫn liên quan đến ấn bản
tiếng Anh này, phần nhan đề được viết tắt là pp, để phần biệt với ấn bản
gốc tiếng Pháp, là Cours).
Năm 1842, thời điểm tập cuối của bộ Cours xuất hiện, là thời điểm trùng
hợp ngẫu nhiên tại đó “giai đoạn Pháp” của trào lưu tư tưởng mà chúng ta
quan tâm ở đây kết thúc, và tại đó “giai đoạn Đức” của trào lưu này, chủ đề
mà chúng tôi hi vọng sẽ trình bày vào một dịp khác, khởi đầu. Năm 1842,
tác phẩm của Lorenz von Stein, Sozialismus und Communismus im
beutigen Frankreich và tác phẩm đầu tiên của Rodbertus, Zur Erkenntnis
unserer staatswirtschaftlichen Zustande xuất hiện, và đây là thời điểm Karl
Marx gửi những bài luận đầu tiên của ông cho nhà xuất bản. Trong năm
tiếp theo, Friedrich List đã xuất bản cuốn Nationale System der Politischen
Oekonomie, và L. Feuerbach công bố cuốn Wesen des Christentums. Trong
năm tiếp sau nữa, tác phẩm sau của W. Roscher, Grundriss zu Vorlesungen
uber die Staatswirtschaft nach historischer Methode, cũng xuất hiện. Tầm
quan trọng đặc biệt của thời điểm này trong lịch sử trí tuệ của Đức cũng
được H. Freund nhắc đến trong tác phẩm Soziologie und Sozialismus: Ein
Beítrag zur Geschichte der deutschen Sozialtheorie um 1842 (Wurzburg,
1934).
