Tsanka hoàn toàn bị đánh gục, đầu cúi xuống, xị mặt, mắt dán xuống
đất, không biết phải đáp lại thế nào.
- Thôi, với anh thế là đủ rồi. - Kesyrt đập tay lên vai Tsanka. - Anh tự
ái thật đấy à? Không biết đùa sao.
Tsanka vẫn ngồi gục đầu. Một khoảng thời gian tạm ngưng… Kesyrt
cũng trầm ngâm, thở dài và nói khẽ bằng một giọng hoàn toàn nghiêm túc.
- Anh biết không, Tsanka, tôi rất biết ơn anh! Tôi xin cám ơn anh! Cầu
chúc anh hạnh phúc! Tôi sẽ cầu nguyện cho anh vào mỗi buổi cầu kinh.
Nếu không có số tiền mà anh mang đến, tôi chẳng biết phải xoay xở ra sao
nữa. Anh không biết hết mọi chuyện… Đó là món nợ… món nợ nặng nề
nhất.
- Nhưng tôi có liên quan gì đâu. - Tsanka ngắt lời. - Không phải tôi mà
chính bác Baki-Haji đã giúp.
- Tôi biết. Nhưng mọi việc đều do anh thực hiện. Cám ơn anh!
Giờ đây Kesyrt lại thu mình lại, ôm đầu gối, nhìn xuống chân, giọng
nói nhỏ nhẹ, buồn bã, ai oán:
- Anh không thể hình dung nổi, những ngày tháng qua tôi khổ thế nào.
Các chủ nợ kêu réo hành hạ. Những người khác, nợ cả năm cũng chẳng
sao, nhưng với chúng tôi, họ cứ ngồi lỳ ở sân. Họ biết, chúng tôi đang trong
giai đoạn khó khăn, nên tất cả đều xúm vào đòi, không để chúng tôi yên.
Chúng tôi đã phải bán đến con bò sữa cuối cùng. Mẹ tôi, suốt đời tích cóp
được ít tiền đề phòng lúc nhắm mắt xuôi tay, cũng phải giao hết… Biết làm
sao được… Anh không thể hình dung nổi đâu. Chẳng ai giúp, cũng chẳng
biết vay mượn của ai. Mẹ tôi tức giận, la hét, một mình… với nỗi đau…
Chắc là anh sẽ không tin, nhiều lần tôi định tự tử, nhưng đến phút cuối, tôi
thấy thương mẹ. Tôi không thể giết mẹ tàn nhẫn như vậy được. Rồi đột
nhiên… cám ơn anh, Tsanka. Suốt đời tôi sẽ không bao giờ quên… Tôi là
