lĩnh. Trong trạm y tế, một trật tự nghiêm túc lại được thiết lập. Mặc dù
Tsanka chưa bao giờ gia nhập quân đội, nhưng bằng bản năng anh cảm
nhận được tính chất thứ bậc trong công tác tổ chức. Mỗi một bệnh nhân, trừ
những bệnh nặng, đều được giao một công việc cụ thể. Hàng ngày, trạm y
tế đều được quét dọn, lau chùi, cọ rửa sạch sẽ. Trong thời gian làm vệ sinh,
Tsanka đi dọc hành lang, đưa ra những mệnh lệnh và những nhận xét khác
nhau: quát mắng, biểu dương, trêu chọc hay chế giễu người này, người kia.
Nhìn chung, Tsanka có khả năng hình thành nên trong trạm y tế một không
khí kỷ luật cùng với sự ủng hộ và giúp đỡ lẫn nhau. Anh làm tất cả những
việc đó với lòng hăng say và thích thú. Ông trưởng trạm Semisastny, thờ ơ
với mọi việc, rất hài lòng với những sáng kiến của Tsanka, thậm chí còn tỏ
ra tôn trọng anh nữa.
Sau chưa đầy hai năm ở Kolyma, Tsanka đã hoàn toàn thích nghi với
điều kiện sống ở đây: anh nhanh chóng hiểu rõ mọi người, ít nói, né tránh
lãnh đạo, nhưng lại gần gũi với nhà ăn, trạm y tế, và điều quan trọng nhất là
không trở thành “đại bàng”, tù chính trị lại càng không, và như Tsanka vẫn
thường nói với chính mình - anh là người Chechnya. Mặc dù vậy, cuộc
sống này không thể nào thích hợp với Tsanka. Anh sợ lạnh, sợ binh lính, sợ
thời hạn tù qúa dài. Tsanka chỉ muốn về nhà, về với những rặng núi cao của
mình, uống dòng nước trong vắt và sạch sẽ từ nguồn nước quê hương. Suốt
ngày đêm, niềm mong ước ấy chưa bao giờ nguôi ngoai, lúc nào Tsanka
cũng mong cho đến thời điểm ấy, nhưng không biết làm cách nào.
Vào thời gian đó, bác sĩ trưởng trạm y tế Semisastny và nhà vật lý
Bushman kết thân trở lại. Số phận của họ có nhiều điểm chung: đồng tuổi,
đồng hương Moskva, cùng là dân trí thức, cùng buồn nhớ về một thành
phố, về những con phố quê hương và các bậc sinh thành. Cả hai đều muốn
rời bỏ vùng đất bất hạnh này, chỉ có điều, một người thì không có ý chí,
người kia thì ý chí yếu ớt. Họ kết thân với nhau như người tù và người làm
thuê có thể kết thân với nhau khi cùng lâm vào những điều kiện sinh hoạt
và thời tiết phức tạp.
