Bản thân Tsanka cố giữ thái độ nghiêm túc nhưng không được, đôi
mắt anh bất giác dõi theo đứa bé đang chạy loăng quăng giữa đám người.
Mãi đến lúc trở về Tsanka mới biết Dikhant đã sinh thêm cho anh một đứa
con trai, năm nay đã gần ba tuổi, tên là Gerzany. Hai đứa con đầu cũng đã
lớn, ngượng nghịu nhìn người đàn ông - ông bố xa lạ. Cô con gái Kutany,
bị mẹ đẩy mãi mới nén được sự bối rối, là đứa đầu tiên dám đến gần
Tsanka, khẽ khàng ôm ông bố ngồi trên phản với những tình cảm khó hiểu,
ngửi thấy mùi thuốc lá, mùi rượu và một mùi gì đó hăng hăng, thậm chí
đăng đắng rất lạ nữa. Sau đó cậu con trai Dakany, mắt cụp xuống, bước lại.
Với sự chứng kiến của tất cả dân làng, Tsanka ngượng nghịu vuốt ve
mấy đứa con dù người Chechnya không có tập quán này. Nhưng dù có thế
nào Tsanka cũng không giấu nổi niềm vui sướng và những tình cảm thân
thương đối với mẹ và các con.
Đến gần nửa đêm thì chỉ còn lại những người thân trong gia đình. Họ
trò chuyện khe khẽ, chia sẻ mọi tin tức, nhớ lại những người thân đã không
quay về sau các vụ bắt bớ, rồi cùng khóc với nhau. Sau đó, chỉ còn lại
người mẹ và con trai trưởng. Tsanka mệt mỏi ngả lưng xuống phản, nhắm
mắt lại. Chiếc đèn dầu sắp cạn cháy leo lét, phừng lên một cái rồi lụi
xuống. Bà Tabark vẫn còn đi ra đi vào, dịu dàng lấy tấm vải gường đắp lên
tấm thân dài và gầy nhom của con trai rồi ngồi xuống bên cạnh, nước mắt
rân rấn, vuốt tóc con.
- Con đã thay đổi nhiều quá, con trai của mẹ ạ! Già đi nhiều - bà mẹ
thì thầm, - tóc bạc hết cả… Những lọn tóc xoăn của con đâu rồi? Chắc là
con đã phải chịu nhiều nỗi đắng cay. Lũ khốn kiếp, trời đánh thánh vật
đáng nguyền rủa! Nhờ ơn Thượng đế, con đã về! Mẹ đau khổ quá… Ngày
nào mẹ cũng cầu nguyện cho con đến năm lần…
Tsanka mở mắt ra, mỉm cười yếu ớt, nắm chặt bàn tay mềm mại của
mẹ.
