Grozny, và để cứu nó, thậm chí chỉ đơn giản là để gặp nó, Tsanka sẵn sàng
làm tất cả.
Có đến hai mươi lần, Tsanka vào quỹ tiết kiệm, xem xét kĩ lưỡng mọi
ngóc ngách. Cuối cùng, anh làm quen với người phụ trách quỹ, một phụ nữ
góa chồng người Cozak, không còn trẻ và cũng chẳng đẹp. Tsanka không
thể đến nhà chị ta được - chị có con lớn, nên phải mời chị đến nhà mình.
Đóng giả là một người si tình, Tsanka buộc lòng phải ngủ với chị ta. Bạn bè
của Tsanka không sao hiểu nổi, còn ông Voloshin thì ngạc nhiên phẩy tay.
Những người đồng hương Chechnya thoạt đầu còn cười, sau đó họ bắt đầu
trách: xung quanh còn bao nhiêu phụ nữ Chechnya góa chồng, thế mà anh
ta lại chạy theo con mẹ già khác dân tộc. Nhưng kỳ lạ nhất là mối quan hệ
với nữ bác sĩ Klavdya Prokophievna. Một lần, vào buổi tối, chị ghé lại nhà
Tsanka và tự ái nói với anh:
- Phải, các anh đã nhạo báng chúng tôi, lợi dụng chúng tôi trong mọi
công việc, kể cả việc nhận chúng tôi vào làm ở xí nghiệp thủy lợi. Việc ấy
diễn ra lâu rồi, và chúng tôi không có lỗi. Nhưng chẳng lẽ chúng tôi không
xứng đáng để các anh quan tâm và tôn trọng hay sao? Chẳng lẽ chúng tôi
kém cỏi hơn cái con mẹ già quái thai ấy? Tại sao anh lại hắt hủi chúng tôi?
Không ghé thăm, mà cũng chẳng quan tâm? Chính vì anh mà ông Voloshin
cũng xa lánh chúng tôi. Khắp vùng chỉ có hai, ba người đàn ông tử tế, còn
những người khác, toàn một lũ dở hơi. Anh tìm thấy điều gì thú vị ở người
đàn bà ấy, hay anh là đồ trai bao (1)?
-----
(1) Nguyên văn alphons - người tình đàn ông được người phụ nữ chu
cấp. Alphons còn là tên của miệng núi lửa trên mặt trăng.
Tsanka không biết trai bao là gì. Ngay tối hôm ấy anh chạy đến hỏi
ông Voloshin. Ông kia, với phong cách trí thức của mình, nghiêm túc giảng