Vào đầu những năm bảy mươi, chính xác hơn là mùa thu năm 1973,
có một thanh niên từ làng bên đến gặp ông Tsanka.
- Chào ông, - người thanh niên lên tiếng. - Cháu đến Sverdlovsk
(1) chơi, tình cờ gặp một người đàn ông, ông ấy bảo, ông ấy lớn lên ở trại
trẻ, là người làng Duts-Khote, tên là Gennady (2), họ là Arachaev. Ông ấy
chỉ biết vài từ Chechnya thôi. Thật ra, trông bề ngoài ông ấy như người
nghiện rượu… Địa chỉ đây ạ.
- Gelany… - Ông Tsanka rên rỉ, đầu óc quay cuồng, ngã ngay vào tay
chàng trai.
-----
(1) Sverdlovsk: một tỉnh của Liên bang Nga, nằm ở sườn Đông của
dãy núi Ural, trung tâm hành chính là thành phố Yekaterinburg, từ 1924-
1991 đổi thành Sverdlovsk.
(2) Gennady: cách gọi Gelany theo tiếng Nga.
Suốt đêm hôm ấy ông Tsanka cầu nguyện, khóc lóc. Sáng sớm ông
xuống huyện lỵ, gửi một bức điện khẩn rồi viết một bức thư với lời lẽ lộn
xộn, rối rắm. Sau hai ngày, không thể chịu đựng được, ông lại gửi tiếp một
bức điện nữa. Và chỉ sau hai mươi ngày chờ đợi khổ sở, ông mới nhận
được câu trả lời ngắn ngủi, khô khan. Không còn nghi ngờ gì nữa - người
đó chính là con trai Gelany của ông đã bị thất lạc vào năm 1944 vào thời
gian bị trục xuất đi Kazakhstan.
Ông Tsanka rất xúc động, vội vàng đi Minvody, rồi từ đó bay đến
Sverdlovsk. Trước đó ông đã gửi điện cho con trai, hẹn gặp ở sân bay.
Không có ai chờ ông ở sân bay cả. Ông đành gọi taxi chạy theo địa chỉ.
Con trai ông sống ở ngoại ô thành phố rộng lớn, trong tòa nhà năm tầng
được xây từ thời Khrushov (1). Ông Tsanka vô cùng bối rối nhấn chuông
