BÊN TRONG LẦU NĂM GÓC: CUỘC CHIẾN ĐỂ KIỂM SOÁT HOẠT
ĐỘNG NGẦM
Người ủng hộ nhiệt tình nhất chiến tranh đặc biệt của Tổng thống Kennedy
ở Lầu Năm Góc là chuẩn tướng Edward Lansdale. Lansdale đã gây ấu
tượng cho Kenedy từ những ngày đầu tiên trong nhiệm kỳ tổng thống khi
báo cáo trước Hội đồng an ninh quốc gia ngày 28-1-1961. Từ nội dung trình
bày, John F.Kenedy cảm nhận rõ ràng là viên tướng không quân khác người
này có hiểu biết sâu sắc về Việt Nam và chiến tranh đặc biệt. Sau đó, theo
Lansdale, Kenedy nói rằng: “Tôi muốn anh sang đó (Nam việt Nam) làm
đại sứ”(
Các nhà ngoại sao chuyên nghiệp tại Bộ Ngoại giao lặng đi vì sửng sốt và
quyết liệt phản đối việc cử Lansdale làm đại sứ ở Nam Việt Nam. Chỉ riêng
việc ông là quân nhân đã đủ tệ rồi, nhưng Lansdale còn là nhân viên CIA ở
Phillipines và Nam Việt Nam; tệ hơn nữa là những thành tích của ông khi
còn ở CIA đã được viết thành cuốn tiểu thuyết bán chạy nhất nước Mỹ có
tên: “Người Mỹ xấu xí”(
). Bên trong Bộ Ngoại giao, tất cả những yếu tố
này củng cố cho nhận định là Lansdale không phù hợp với cương vị đại sứ
ở bất kỳ nước nào chứ không riêng gì vị trí rất nhậy cảm như Sài Gòn. Các
nhân viên chuyên nghiệp gây sức ép để ngăn cản việc bổ nhiệm và cuối
cùng thuyết phục được Ngoại trưởng Rusk nói với tổng thống rằng nếu
Lansdale được bổ nhiệm làm đại sứ, “tổng thống sẽ phải tự tìm vị Bộ
trưởng Ngoại giao mới”(
). Điều này đặt dấu chấm hết cho triển vọng
ngoại giao của Lansdale.
Sau đó, Kenedy cho đô đốc Arleigh Burke ở Hội đồng tham mưu trưởng
liên quân biết ông muốn cử Lansdale sang Việt Nam làm tham mưu trưởng
nhóm cố vấn viện trợ quân sự Hoa Kỳ. Để đủ tiêu chuẩn cho chức vụ này,
Lansdale phải được thăng cấp hàm từ tướng một sao lên tướng ba sao. Ý
kiến này cũng không được thực hiện. Các tham mưu trưởng liên quân coi
Lansdale đứng ngoài giới quân sự chính thống, mang đầy ý tưởng khó hiểu
