Pío tiến về phía đông và cũng phải băng qua chính dãy núi đó?
Nhưng việc phải bơi thuyền qua vịnh hóa ra chỉ là một giấc mộng hão
huyền. Chúng tôi đã phạm phải một sai lầm ngớ ngẩn. Sau khi đi bộ vài cây
số, leo lên đỉnh một ngọn đồi tìm nơi nghỉ chân và ngủ đợi đến đêm hôm
sau, thay vì phải làm những việc chúng tôi vẫn làm hàng đêm trước đó là
ngủ trong rừng, thì chúng tôi lại tìm thấy một varaentierra - varaentierra là
một ngôi nhà bé tí, chính xác là một túp lều lụp xụp nơi người nông dân nào
đó trữ lá cọ và đủ các thứ linh tinh - thế là cả ba chúng tôi, vì đói, rét, mệt
mỏi và kiệt sức sau nhiều ngày lẩn trốn vậy mà đêm mai lại còn phải cuộc
bộ một hành trình dài ra bờ vịnh Santiago, đã tự cho phép mình nhượng bộ
trước sức hấp dẫn của ý nghĩ được ngủ bên trong túp lều đó, gần với nơi
chúng tôi đã cất giấu số vũ khí của năm đồng chí mà chúng tôi đã để lại ở
nhà người nông dân kia, mà quên mất rằng kẻ thù vẫn đang lùng sục gắt gao
quanh đó. Và thế là chúng tôi ngủ một mạch, say như chết - vì không còn
phải chịu đựng không khí giá lạnh và ẩm ướt ngoài rừng.
Tôi nhớ là trước khi tôi hoàn toàn tỉnh giấc - trước đó chúng tôi đã
ngủ được khoảng bốn hay năm tiếng gì đó - tôi chợt nghe thấy những tiếng
động nghe như tiếng vó ngựa bên ngoài, rồi vài giây sau, ai đó giáng báng
súng vào cánh cửa túp lều nghe đánh rầm một tiếng cánh cửa bật tung, để lộ
ba chúng tôi đang nằm ngủ trong đó, chúng tôi giật mình choàng tỉnh thì đã
thấy những họng súng lăm lăm chĩa vào ngực mình. Vậy là chúng tóm được
chúng tôi. Chúng tôi đã bị tóm thật bất ngờ, và nhục nhã theo cách đáng
buồn đó. Chỉ vài giây sau, bọn chúng đã trói giật tay chúng tôi ra sau lưng.
Khi đó các ông không có vũ khí à?
Cả ba chúng tôi đều còn giữ nguyên vũ khí mà, nhưng của tôi là một
khẩu súng trường .22 nòng dài rất bất tiện. Sau này, ở Alegría del Pío, khi
chúng tôi đổ bộ từ tàu Granma xuống năm 1956, tôi lại lâm vào hoàn cảnh
gần như giống hệt, nhưng tất nhiên là sau này tôi thận trọng và cảnh giác
hơn nhiều - bao giờ tôi cũng đi ngủ với nòng súng kê sát dưới cằm, vì trong
những lúc mệt mỏi như vậy ai mà chẳng ngủ thiếp đi, tôi không sao cưỡng
lại được, sau một trận không kích khủng khiếp với sự tham gia của năm hay
sáu chiếc máy bay chiến đấu trang bị súng máy cỡ nòng .50 nã đạn vào
