Suốt bẩy tháng trời vất vả nay đây mai đó mà mỗi ngày Thánh chỉ dùng
3 bữa cơm, mỗi bữa một tách sữa dê, ba khoanh bánh khô, 2 trái cam và
chừng vài chục quả nho.
Bạn đồng hành của Thánh là Mohammed Ali, lãnh tụ Hồi. Tới đâu, hai
ông cũng hô hào rằng muốn giải phóng nước nhà, trước hết hãy tập giải-
phóng mình khỏi những tục lệ của người Anh đã. Các ông khuyên dân
chúng nên bỏ tục-lệ mặc Âu-phục như người Anh. Mọi người vỗ tay tán
thưởng, thì Cam-Địa yêu cầu cử toạ hãy thực hành ngay ý định mà trút hết
quần áo tây vứt ra để ông tiêu huỷ. Chỉ nháy mắt, áo quần, giầy mũ, bít-tất,
quần đùi, cà-vạt đã chất thành đống cao như núi. Cam-Địa thân vứt vào
đống tàn tích ấy một que diêm. Rồi trong khi ngọn lửa lem lém thiêu hoá
những thứ hàng len dạ ấy, Cam-Địa khuyên nhủ mọi người hãy tỏ ý định tự-
lập, tự-cường, mà bỏ hết bất cứ một thứ hàng ngoại quốc nào trong việc ăn
mặc. Các bạn hãy tự dệt lấy vải, tự may lấy áo mà mặc ! Ông cũng đã dệt
thạo rồi. Mọi người hãy theo ông, mỗi ngày bỏ ra nửa giờ trước bữa ăn, để
tập dệt. Chỉ ít lâu sau, nơi nào ông đi qua thì không còn bóng dáng người Ấn
nào vận Âu-phục. Lâu dần, không ai dám đến trước mắt ông với bộ quần áo
người Âu nữa.
Nhưng trong khi đi hô hào người Ấn tẩy chay hàng Anh, ông không
quên mục-đích thiết-thực đang theo đuổi là tuyên-truyền sâu rộng ảnh hưởng
của Đảng Quốc-hội vào mọi tầng lớp dân chúng, nhất là nông dân. Đi đến
đâu, ông cũng hội họp những người tiếng tăm trong vùng, giảng giải cho họ
sự cần-thiết phải lập những chi-nhánh địa-phương, để hoạt-động theo mệnh
lệnh từ Trung-ương phát ra, để phong-trào tiến hành một cách duy nhất và
lâu dài. Ông tuyển những thiếu niên hăng hái từ 13 đến 19 tuổi, cho ăn mặc
y phục ngắn đồng mầu, họp thành từng tốp, kỷ luật nghiêm minh để giữ gìn
trật-tự trong các cuộc hội họp dân chúng. Ông vẽ cho chúng một huy hiệu :
lá cờ của Đảng Quốc-hội, trung tâm mang hình một khung dệt. Đồng thời,
ông vẫn viết báo tuyên-truyền. Dù ở nơi nào cũng thế, mỗi tuần ông theo lệ
viết hai bài, một bằng tiếng Anh, một bằng tiếng Ấn, để đăng trong hai tờ
tạp chí ông xuất-bản, là tờ India, viết bằng Anh-văn, và tờ Navayivan, viết
