- Chính vậy.
Cuộc tiếp xúc thế là chấm dứt. Không nói một lời, Cam-Địa tiếp tục
cuộc hành trình đi khắp miền Nam Ấn-Độ để cổ võ phong-trào dùng hàng
nội hoá.
Phái đoàn Simon là một sáng kiến của viên Bộ-trưởng Ấn-Độ-Vụ trong
chính-phủ Anh, tức là Lord Birkenhead, một khối óc lạc hậu. Hãy nghe ông
tuyên bố trước Thượng nghị viện năm 1929 :
« Tôi dám đoan quyết rằng hàng thế kỷ nữa, người Ấn cũng chưa đủ
sức đảm nhiệm lấy được việc cai trị, việc quốc phòng trong nước họ ».
Bởi vậy, phải đoàn Simon tới Ấn đã bị tẩy chay tàn tệ. Nhất là phái
đoàn định tìm một giải pháp về chính thể tương-lai sẽ ban cho người Ấn mà
không có lấy một người Ấn nào ở trong. Tức thì một mệnh lệnh ban ra toàn
cõi : không ai được giúp đỡ phái đoàn bất cứ về phương diện nào. Tại
Bombay, phái đoàn Simon được tiếp đón bằng những hàng cờ đen, và những
tiếng : « Simon ! Hãy cút về ».
Không một lãnh-tụ chính-trị nào tiếp xúc với phái đoàn. Cam-Địa còn
quyết liệt hơn nữa. Suốt trong thời gian phái đoàn ở trên đất Ấn, ông không
thèm biết đến họ. Song dân Ấn không bình tĩnh như ông. Cuộc tẩy chay dữ
dội đến nỗi nhiều khi lính tuần Anh phải đàn áp. Lãnh-tụ xứ Pundjab là
Laypat Rai, một người được dân tình cảm mến, bị một viên cảnh binh dùng
gậy bịt sắt đánh tử thương trong một cuộc biểu tình phản đối tại Lahore. Lại
Lucknow, Yaouaharlal Nehru cũng bị hành hung. Dân chúng trả miếng tức
thì. Ngay hai tuần sau khi Laypat Rai chết, viên Cảnh-sát-trưởng Lahore là
Saunders đã đền mạng dưới làn đạn của một người Sikh là Bhagat Singh, mà
từ đó chúng coi như một vị anh hùng dân tộc.
Chính-phủ Ấn lợi dụng dịp để đàn áp luôn các phong-trào chính-trị
khác phong-trào quốc-gia như các nhóm Tổng công-đoàn, Xã-hội, cùng
Cộng-sản.
Năm ấy, Đảng Quốc-hội họp đại hội thường nhiên ở Nagpour. Toàn thể
đảng viên đòi phải hành động ngay. Soubhas Chandra Bose và Yaouaharlal
