CUỘC ĐỜI TRANH ĐẤU CỦA TÔI - TẬP 2 - Trang 12

Một mặt, phải nói rằng, bản dịch sang tiếng Anh không nhất thiết phải thật
hay về mặt ngôn từ nhưng phải thật sự là ngôn ngữ Anh, như thể là do các
tác giả người Anh viết ra vậy. Nhưng mặt khác, thật sai lầm khi cố biến
Hitler thành một người nói tiếng Anh bởi lẽ phong cách của Hitler nhất
thiết phải thuần Đức.
Chỉ có người Đức mới viết những câu văn phức tạp dài dòng như vậy.
Nhiệm vụ của người dịch ở dây thường ví như tài nghệ của diễn viên xiếc
đi trên dây là phải thể hiện được cái buồn tẻ, chán ngắt, thậm chí phải
truyền tải được cái hương vị Đức của tác phẩm, chứ không phải viết ra một
thứ lai tạp Anh và Đức. Nói chung, tôi chỉ chia nhỏ các câu văn trong
trường hợp khi dịch sang tiếng anh, sự dài dòng làm cho người đó thấy quá
khó hiểu. (Ngôn ngữ Đức với đặc trưng về giống và cách cho phép người
đọc có thể hiểu được những câu dài dòng rắc rối trong khi ở những ngôn
ngữ không biến hình điều đó rất khó thực hiện). Trái ngược hẳn quan điểm
của nhiều người, nguyên bản tiếng Đức chỉ có một hoặc 2 câu mà thoạt đọc
tưởng chừng vô nghĩa.
Dùng thể từ lại là một vấn đề khác. Ở đây, sự thay đổi của dịch giả là cần
thiết bởi trong rất nhiều trường hợp, việc sử dụng danh động từ không thích
hợp lắm khi dịch sang tiếng Anh. Những kẻ ưa phô trương, các nhà chính
trị hay mị dân, hay các thư ký ở sở cảnh sát không bao giờ viết như vậy. Tôi
vẫn sử dụng cấu trúc đó chừng nào trong tiếng Anh người ta còn hiểu được
nhưng ở nhiều chỗ tôi buộc phải bỏ cấu trúc đó đi. Một số tác giả người
Đức có thể cho rằng việc sử dụng tràn lan các thể từ của Hitler làm mất vẻ
đẹp của tiếng Đức, nhưng thực tế lại cho thấy rất nhiều nhà văn Đức cũng
làm như Hitler, trong khi đó nhược điểm này hầu như không tồn tại trong
tiếng Anh.
Khi tìm hiểu cách sử dụng tiểu từ của Hitler, cần nhớ rằng Hitler sống ở
vùng hạ Bavaria và chịu ảnh hưởng bởi phương ngữ vùng. Kể cả khi không
phải do phương ngữ thì nhiều áng văn xuôi của tác giả Đức, ngay cả ở
những tác phẩm không tồi, cũng thừa rất nhiều những từ vô nghĩa như:
wohl, ja, denn, schon, noch, eigentlich, v. v… Ở vùng Nam Đức người ta