CUỘC ĐỜI TRANH ĐẤU CỦA TÔI - TẬP 2 - Trang 146

Cuộc cách mạng Pháp. Ảnh minh họa.
Một dân tộc của những kẻ mù chữ chắc chắn không thể bị thôi thúc bởi
những bài giảng lý thuyết của một mình Karl Marx để phấn khởi tham gia
cuộc cách mạng cộng sản, mà phải nhờ cả một bầu trời ngời sáng, nơi mà
hàng ngàn người tuyên truyền, kích động quần chúng phục vụ một ý tưởng
duy nhất là diễn thuyết trước cho dân tộc đó nghe.
Nó sẽ luôn như vậy và sẽ mãi là như vậy.
Hoàn toàn phù hợp với sự viễn vong cố chấp của những trí thức Đức chúng
ta khi tin rằng, người cầm bút nhất định phải giỏi hơn những người diễn
thuyết về tinh thần. Quan niệm này đã được minh họa một cách tinh tế nhất
qua sự chỉ trích của tờ báo quốc gia đã từng một lần được nhắc đến ở phần
trước. Trong đó khẳng định rằng, người ta thường hay thất vọng khi đột
nhiên nhìn thấy bài diễn thuyết của một nhà hùng biện có tên tuổi được in
trên mặt giấy. Nó gợi nhớ cho tôi về một sự chỉ trích khác, sự chỉ trích mà
tôi luôn phải nhận lấy trong suốt cuộc chiến tranh. Những bài diễn thuyết