đế mới trong cung Tuy-lơ-ri thì chỉ có một vài người hiểu trong thâm tâm
rằng người chúa mới chưa coi lễ lên ngôi của ông ta đến đây là kết thúc và
không phải vô cớ mà ông ta nhắc tới Sác-lơ-ma-nhơ. Na-pô-lê-ông không
muốn giáo hoàng đích thân đến dự lễ lên ngôi của ông như 1.000 năm trước
đây, năm 800, vị tiền bối xa xôi của giáo hoàng đã làm đối với Sác-lơ-ma-
nhơ. Nhưng Na-pô-lê-ông định tâm đem lại cho lễ lên ngôi một sự thay đổi
có ý nghĩa. Sác-lơ-ma-nhơ đến với giáo hoàng ở La Mã để làm lễ đăng
quang, còn Na-pô-lê-ông thì muốn giáo hoàng phải đích thân đến với Na-
pô-lê-ông ở Pa-ri.
Pi VII hoảng sợ và căm tức khi được biết ý muốn của hoàng đế Na-pô-
lê-ông. Các cận thần của giáo hoàng cố gắng an ủi giáo hoàng bằng cách
dẫn giải các thí dụ lịch sử xưa kia. Họ đã nhắc lại một trong vô vàn kỷ niệm
về đức giáo hoàng Lê-ông thứ nhất rằng giữa thế kỷ thứ V, khi tình hình
chẳng ra sao, đã đành chịu nhẫn nhục đến gặp át-ti-la, mà người thủ lĩnh ấy
của dân tộc Hun thì không thể nào bì được với vị hoàng đế mới của nước
Pháp về phương diện học vấn, lễ độ và lịch thiệp. Vả lại, cũng không thể
đặt vấn đề từ chối được. La Mã nằm trong vòng uy hiếp của quân đội Pháp
ở miền bắc và miền trung nước ý.
Nghĩ đã chín, giáo hoàng nhanh chóng quyết định đành làm theo
những yêu sách của Na-pô-lê-ông, nhưng không phải không cố đòi cho
được một sự đền bù tối thiểu bằng một số mảnh đất nhỏ ở miền bắc đất
Thánh mà trước đây Na-pô-lê-ông đã chiếm đoạt. Nhưng Pi VII, hồng y
giáo chủ Công-xen-vi và Viện mật tuyển của giáo hoàng không đủ sức chọi
với nhà ngoại giao tài giỏi là Na-pô-lê-ông. Tuy giáo hoàng đã dùng những
mẹo vặt đã kêu rên cay đắng, rồi lại dùng đến những mẹo vặt những lời kêu
rên, nhưng việc mặc cả của ông ta cũng chẳng ăn thua. Sau khi được Na-
pô-lê-ông khích lệ giáo hoàng đã đi Pa-ri với hy vọng đến đó sẽ được một
chút gì. Nhưng đến Pa-ri, giáo hoàng cũng chẳng được gì hơn. Trước cũng
như trong khi làm lễ đăng quang, Na-pô-lê-ông đã tỏ ra thái độ hai mặt rất
kỳ khôi. Na-pô-lê-ông cần đến giáo hoàng vì trong thời ấy hàng triệu người
dân trên mặt đất và đặc biệt đa số nhân dân Pháp đều sùng giáo hoàng. Vậy
thì giáo hoàng là một cái đồ phụ tùng cần thiết cho lễ đăng quang của ông,
