được đặt chân lên lãnh thổ của họ. Như vậy là Bluy-khe không còn đường
thoát vì quân Pháp đang đuổi ngay ở phía sau. Ngày 7 tháng 11, quân Pháp
vào tới Lu-bếch và tiến công quân đoàn của Bluy-khe ở ngay trong thành
phố. Một cuộc giao chiến liều mạng bắt đầu và trong trận ấy chứng 6.000
quân Phổ bị quân Pháp giết hoặc bắt làm tù binh. Bluy-khe dẫn đầu 14.000
quân trốn thoát khỏi thành phố, nhưng đến tối bị quân Pháp đuổi kịp và bao
vây ở cánh đồng Lu-bếch. Bluy-khe đầu hàng cùng với tất cả số còn lại
trong số 14.000 binh lính, sĩ quan và tướng lĩnh, toàn bộ số pháo và đạn
dược của mình. Cùng trong lúc đó, quân Pháp lại đã xuất hiện ở Cu-xtơ-
ranh trên Ô-đe. Quân Pháp đã biết lợi dụng tình trạng mất tinh thần lạ lùng
và không thể tưởng tượng được đang lan tràn khắp nước Phổ sau trận I-ê-
na, đến nỗi chỉ có bốn đại đội bộ binh, không có pháo, hiện ra dưới chân
thành Cu-xtơ-ranh, rồi viên chỉ huy đội quân bé nhỏ ấy đòi thành Cu-xtơ-
ranh phải đầu hàng cũng chẳng cần phải dùng đến hành động nghi binh vây
thành. Vừa mới gọi hàng, thành Cu-xtơ-ranh đã hạ khí giới cùng với 4.000
quân trang bị đầy đủ, một số lớn pháo binh và những kho lương thực to lớn.
Hàng loạt các pháo đài kiên cố ấy đầu hàng, không chút kháng cự - một
điều chưa từng thấy có trong lịch sử chiến tranh, điển hình nhất là pháo đài
Mát-đơ-bua - là một giai thoại kỳ lạ mà Na-pô-lê-ông thoạt nghe báo cáo
cũng sửng sốt, chưa dám tin.
Mát-đơ-bua, pháo đài duy nhất chưa đầu hàng, là pháo đài kiên cố vào
bậc nhất và đồng thời cũng là một trung tâm buôn bán lớn, trù phú. ở đó,
tập trung nhiều kho lương thực và đạn dược lớn, trong thành có lực lượng
đồn trú quan trọng: 22.000 người trang bị đầy đủ, đặt dưới quyền chỉ huy
của tướng Clai. Sau khi Bluy-khe đầu hàng, 22.000 người ấy và pháo đài
Mát-đơ-bua là vị trí độc nhất còn sót lại của các lực lượng vũ trang Phổ.
Thống chế Nây đã tới chân thành. Trong lúc cấp bách và tin chắc là sẽ thu
được thắng lợi nên Nây cũng không tính đến việc mang theo pháo để công
thành mà chỉ mang theo ba, bốn khẩu súng cối dã chiến. Nây kêu gọi Clai
nên đầu hàng ngay. Thấy đối phương từ chối, Nây hạ lệnh phát hoả; mấy
khẩu pháo nhẹ đem theo đã không gây ra và cũng không thể gây hư hại gì
cho pháo đài được, nhưng thế là đủ: ngày 8 tháng 11, Clai đầu hàng cùng
