đúng nơi mà ông ta phán đoán. Không bao giờ hành động của như kẻ địch
dự tính: Na-pô-lê-ông lấy đó làm nguyên tắc hành động tuyệt đối. Quân
Pháp có vào khoảng từ 550 đến 560 khẩu pháo, quân áo có trên 500 khẩu,
và pháo binh của cả hai bên đều đầy đủ đạn dược. Cuộc vượt sông Đa-nuýp
tiến hành với một trật tự hoàn hảo. Trong trận chiến đấu này, một trong
những trận ác liệt nhất, những phút nguy kịch đối với Na-pô-lê-ông đã xảy
ra vào ngày 5 và đặc biệt là ngày 6. Na-pô-lê-ông ở vào giữa trận đánh: các
thống chế Đa-vu, Mắc-đô-nan, Mát-xê-na, tướng Đru-ô, chỉ huy pháo binh,
đã hành động chính xác ít thấy trong những cuộc giáp chiến khổng lồ như
vậy. Sau một đợt pháo khủng khiếp, "mũi Mắc-đô-nan", gồm 26 tiều đoàn
dàn thành một hình vuông mỗi bề 1.000 mét, phá vỡ được khu trung tâm
của quân áo, mặc dù đã bị thiệt hại rất lớn. Các đội dự bị tiến theo sau. Xa
hơn nữa, ở phía bắc, Đa-vu, nhận chỉ thị của hoàng đế là lấy làng Va-gram
nằm ở trên các điểm cao làm mục tiêu, đã cường tập chiếm được Va-gram,
và thế là quyết định sự thất bại của toàn bộ quân đội áo. Đến tối ngày 6
tháng 7 năm 1809, tất cả đã kết thúc. Quân áo bị đánh bật ra khỏi các vị trí
của mình, nhưng toàn quân không bị rối loạn, có một bộ phận quân đội đã
rút lui một cách trật tự. Sự thất bại của quân áo ở Va-gram không kém phần
khủng khiếp, cũng không kém nặng nề hơn trận Au-xtéc-lít; ngày thứ hai,
quân áo mất chừng 37.000 người vừa bị chết, bị thương và bị bắt. Mặc dù
quân Pháp bị thiệt hại ít hơn bên bại trận, nhưng tổn thất của họ cũng rất
lớn. Thắng lợi phải trả bằng giá rất đắt.
Cuộc truy kích quân áo bại trận kéo dài gần hết tuần lễ sau. Na-pô-lê-
ông tung kỵ binh rượt theo tàn quân áo, và cuối cùng đã đánh họ tan tác
từng mảnh. Vào đến thành Xơ-nai, ngày 11 tháng 7, Na-pô-lê-ông được
báo là hoàng thân Lít-sen-xtai, hầu cận của hoàng đế Phran-xoa vừa mới tới
xin yết kiến. Hoàng đế áo đề nghị đình chiến. Na-pô-lê-ông chấp thuận với
những điều kiện nghiệt ngã: chừng nào hòa ước chưa ký xong thì trên tất cả
những nơi thuộc đất áo, mà lúc ngừng bắn dẫu chỉ có một phân đội nhỏ của
quân Pháp đã lọt vào, quân áo đều phải rút đi hết và giao lại cho quân Pháp
để làm tin. Lít-sen-xtai chấp thuận tất cả.
