nghị nhục nhã mà ông gửi". Chiến tranh, chiến tranh phải định đoạt tất cả.
hội nghị giải tán, không làm nên được trò gì, nhưng cũng đã ở vào giai
đoạn giữa cuộc chiến tranh tuyệt vọng của Napoleon chống khối Liên
minh. Đêm 24 rạng ngày 25 tháng 1 năm 1814, Napoleon lên đường chinh
chiến. Ông giao quyền nhiếp chính cho vợ là Ma-ri Lu-i-dơ. Trường hợp
hoàng đế chết thì đứa con trai của hoàng đế, ông vua nhỏ thành Rôm, lên
ba tuổi, sẽ được đặt lên ngôi ngay, và Ma-ri Lu-i-dơ vẫn giữ quyền nhiếp
chính. Trong đời mình, Napoleon chưa hề yêu ai như đứa trẻ này. Những
người biết rõ hoàng đế đã không thể ngờ được rằng hoàng đế lại có thể
quyến luyến với đứa bé đến như vậy, hơn với bất cứ ai. Khi hoàng đế ngồi
làm việc trong phòng của mình, bên cạnh lò sưởi, đang viết hoặc đọc sách,
đứa bé không rời khỏi đầu gối của hoàng đế, đứa bé không muốn rời khỏi
gian phòng và đòi bố phải chơi lính chì với nó, Mê-nê-ven, một trong
những biệt thư riêng của Napoleon đã kể lại như vậy. So với tất cả mọi
người ở trong triều, chú bé này là người duy nhất không e sợ hoàng đế chút
nào và chú ta cảm thấy mình hoàn toàn làm chủ trong phòng làm việc của
hoàng đế. Suốt cả ngày 24 tháng , Napoleon ngồi trong phòng làm việc,
bận giải quyết gấp các công việc khẩn cấp trướng khi lên đường đi đánh
trận quyết định này, cuộc đọ gươm đáng sợ với toàn thể Châu Âu đứng lên
chống Na. Chú bé với con ngựa gỗ vẫn quẩn quanh bên bố như thường lệ,
và cuối cùng lấy làm khó chịu khi thấy bố miệt mài trên đống giấy tờ, nó
kéo áo bố để bắt phải chú ý tới nó. Hoàng đế nhấc bỗng đứa con tung lên
không rồi lại bắt lấy để nô đùa với nó. Thích thú, chú vua nhỏ thành Rôm
cuống quýt hôn bố. Tối đến, người ta ẵm nó đi ngủ. Vào hồi ba giờ sáng,
người vú, đêm ấy đến phiên trực trong phòng của thái tử, bất chợt thấy
Napoleon "rón rén bước vào", còn Napoleon thì không biết người vú đang
nhìn mình. Napoleon đến đứng bên cạnh cái nôi của đứa con đang ngủ say
sưa, chăm chú ngắm nghía hồi lâu. Lát sau, Napoleon đã lên xe và đến với
quân đội. Từ đó, không bao giờ còn gặp lại đứa con trai của ông ta nữa.
Việc huấn luyện tân binh chưa xong, việc trưng binh vẫn tiếp tục,
hoàng đé và các thống chế mới chỉ có 4 vạn 7 nghìn quân sẵn sàng chiến
đấu được, còn Liên minh đã dàn ra 23 vạn quân và một số quân gần bằng
